Enfant terrible Jan Fabre (°1958) kent iedereen wel ergens van: de vroege tekeningen en sculpturen in Bic-art(verwijzend naar het blauwe uur tussen nacht en zonsopgang), de zuilen die met ham bekleed werden in Gent, de grafstenen bij de Verbeke Foundation, de insectentekeningen en sculpturen van kevers (de Totem in Leuven, Heaven of Delight in het koninklijk paleis te Brussel), de performances met katten, …. Je moet geen rocket science studeren om te begrijpen dat hij een origineel en multidisciplinair kunstenaar is die ervan houdt om te shockeren.
In de schijnwerpers
Fabre vertrekt consequent van de kunsthistorische traditie, maar slaagt er op één of andere manier altijd in om ophef te veroorzaken met zijn werk. En een flinke buzz te creëren…Handig! Onlangs kwam hij met zijn toneelgezelschap jammer genoeg ook in opspraak i.v.m. het #metoo- verhaal. Maar zijn werken hebben los daarvan toch iets waardoor je aandacht vastgehouden wordt.
Update 2018: in de context van de MeToo-beweging werd Fabre aangeklaagd door 18 leden van zijn gezelschap Troubleyn omwille van toxisch gedrag. Op 29 april 2022 sprak de rechtbank zich uit. Fabre was schuldig aan geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk en aan de aanranding van één vrouw. Hij werd veroordeeld tot 18 maanden gevangenisstraf met uitstel, en ontzet uit zijn burgerrechten voor een periode van vijf jaar. Fabre ging niet in beroep.
Verdienste
Els Roelandt schreef over hem in de catalogus van S.M.A.K. in 1997 :«Leo Copers, Jan Fabre en Patrick Van Caeckenbergh creëren een imaginaire wereld. Zij zijn samen met Wim Delvoye de sprookjesschrijvers van de actuele kunst in België, met een haast kinderlijke lichtheid en met de grootste openheid vertellen zij het moeilijke verhaal van deze wereld… Jan Fabre is de man die de wolken meet, hij tast het sublieme af en in confrontatie ermee omschrijft hij de nietigheid.»
Bronzen zelfportretten
Daarmee verwijst ze naar het prachtige bronzen standbeeld dat bovenop het dak van het S.M.A.K. staat. Ik nam er vroeger al een foto van.
Maar onlangs waren we in Rumst. Daar zagen we onverwachts nog werk van Fabre. Dus tijd voor een paar foto’s en een heel kort blogberichtje.
In de voortuin van het restaurant De Pastorale, in de Laarstraat te Reet, ontdek je deze minder bekende bronzen sculptuur van Fabre : De man die huilt en lacht. Van een blikvanger op straat gesproken!
Als je door het parkje achter het restaurant wandelt, ontdek je bovendien nog een ander werk, De astronaut die de zee dirigeert. Fabre maakte dit werk ter ere van Dirk Frimout, de eerste Belgische astronaut. Het beeld stond tijdens het kunstenfestival Beaufort 2006 op het dak van het Casino Kursaal in Oostende.
Searching for Utopia
Maar niets overtreft de bronzen sculptuur die Jan Fabre voor de eerste Triënnale moderne kunst in Nieuwpoort creëerde, Searching for Utopia . Vastberaden en tegelijkertijd dromerig lijkt de ruiter de zee in te rijden, recht naar het eiland Utopia, uit Thomas More’s befaamde boek. Dapper, naïef of dom?
N.B. In 2016 was het precies 500 jaar geleden zijn dat de Utopia van Thomas More in druk ging. En daar zat onze Belgische Dirk Martens voor iets tussen!
Na de Triënnale kocht de stad Nieuwpoort deze sculptuur van Fabre aan. Ondertussen werd het beeld gerestaureerd. Sinds 2019 is het opnieuw opgesteld. Op een andere plek echter, nabij het cultureel centrum Ysara, aan de havengeul. Lijkt me wat jammer.
Maar ondertussen zijn er nog genoeg andere creaties van Fabre te bewonderen. En hij slaagt er beslist in om zijn werk in de kijker te zetten. : )
Ook leuk om te lezen:
- Josef en Anni Albers: meesters van het modernisme
- Sarah Morris in M-museum te Leuven
- Markus Schinwald in museum M Leuven
- Een dagje Oostende-met Anna Boch
- One World van Arne Quinze in Boom
- De intrigerende tijdsculpturen van Bill Viola
One thought on “De bronzen van Jan Fabre”