De natuurpracht van de Fondry des Chiens

Het moest ervan komen. De ‘Grand Canyon van België’ zien. Weer of geen weer. En neem dat maar letterlijk. Tijdens de allerkilste decemberdagen ever exploreerden we de raadselachtige kloof Fondry des Chiens, ten zuiden van Charleroi. En warmden we onze verkleumde botten in de sauna van het Golden Lakes Hotel bij Froidchapelle- nomen est omen. En eerlijk: het  merkwaardige zinkgat in de westelijke Ardennen is niet groot, maar best fascinerend. Prachtige wandelomgeving ook. Dat concludeerden we na een weekendje westelijke Ardennen waarbij we les Lacs de l’Eau d’Heure én de Fondry des Chiens leerden kennen.

Weekend weg

Een weekend boordevol natuur, gekruid met een smak wandelplezier en een teug gezonde buitenlucht? Een collega raadde de streek rond les Lacs de l’Eau d’Heure aan (10 keer opnieuw lezen voor je die naam kan uitspreken). Dat is het grootste watergebied van België,  op de grens van de provincies Namen en Henegouwen.  De ‘lacs’ zijn 5 verschillende meren (gevoed door de rivier Eau d’Heure), die kunstmatig zijn aangelegd in de seventies – stuwdam-alert dus. Errond: één groot natuurgebied.

Het stuwmeer met achteraan de stuwdam van La Plate Taille, de grootste van België.

’s Zomers zijn de bossen langs de oevers van deze uitgestrekte waterpartijen zowat het  populairste vakantiegebied van Wallonië: je kan er zwemmen, vissen, surfen, bootjevaren, wandelen, fietsen,…Kortom,  het is de ideale plek voor outdooractiviteiten. En er is accommodatie zat, in alle categorieën en alle prijzen.  De bungalows verscholen in het groen zijn vaak de zomerse pied-a-terre van groenminnende Brusselaars. Maar in de winter is het er een stuk rustiger.  En kouder natuurlijk.

Decemberochtend en het meer verschuilt zich gedeeltelijk in de kille mist.

Pleisterplek Golden Lakes

Omdat we maar één nachtje van huis zijn, boeken we een kamer aan het water in het Golden Lakes Hotel. We laten ons bedienen en logeren in een super-comfortabele kamer met terras bij het meer.  Aangezien de wind ijzig over het water snerpt, valt de geplande wandeling rond het meer voor deze twee vermoeide en verkleumde zielen in het water. In plaats daarvan boeken we een paar uur sauna. Omdat er maar max. 8 mensen toegelaten zijn, blijft de rust geëerbiedigd. Het eerste uurtje hebben we sauna, hammam, ultravioletbedden en binnenzwembad zelfs voor ons alleen. Heerlijk ontspannen in Spa Cinque Mondes!

De avond wordt in schoonheid afgesloten met een copieus viergangenmenu in La Brasserie des Lacs.

Ardeense tapas om te starten in La Brasserie des Lacs

Kennismaking met Nismes

De volgende dag zetten we koers naar het schilderachtige dorp Nismes, zo’n 20 minuten autorijden verderop.  Knal in het stadscentrum bij de kerk vinden we een parkeerplaats én ook de toeristische dienst. Daar helpen ze ons zelfs in het Nederlands verder. Knap! Bijna nog voor we een volledige zin kunnen uitspreken krijgen we alle info over de verschillende wandelroutes in het natuurpark Viroin-Hermeton en het advies om stevige schoenen aan te trekken. Dat blijkt achteraf geen slechte raad te zijn. Een stuk van de route is heel vochtig en soms steil. Het natuurgebied staat bekend om zijn schitterende biodiversiteit en daarom is het ook beschermd.

Het kasteel/gemeentehuis van Nismes, Viroinval.

De wandelingen bij de Fondry des Chiens blijken superpopulair te zijn bij Vlamingen, horen we. Tijdens ons exploot komen we later wel eens een groepje wandelaars tegen, maar druk wordt het nooit. Al speelt het ook waarschijnlijk mee dat het december is, natuurlijk :).

We strikken de veters van onze wandelschoenen, nemen sjaal en water mee (je weet maar nooit) en trekken op pad. We starten bij het gemeentehuis/kasteel-met-park in het stadscentrum.

Van dode honden en kalksteengroeves

Eerst even inzoomen op ons doel: wat is de Fondry des Chiens nu eigenlijk? Het is een verrassende en indrukwekkende geologische formatie in het natuurreservaat Viroin-Hermeton. De diepe, rotsachtige kloof  is een soort zinkgat, ontstaan door eeuwenlange erosie van de kalkrijke bodem via insijpelend (zuur) regenwater. De kloof ligt temidden van een bossig plateau en heeft steile wanden tot wel 20 meterdiep en ze is bezaaid met spleten en grotten.

Voor de raadselachtige naam doen een aantal verklaringen de ronde. ‘Fondry’ (‘smelterij’ maar ook: ‘(natuurlijke) kloof’) verwijst naar de reusachtige natuurlijke putten  die ontstonden in de kalksteenondergrond. ‘Chiens’ zou volgens de overlevering slaan op de gewoonte van de streekbewoners om hun dode honden in deze kloof achter te laten – arrgh! Of verwijzen naar de scheldnaam die aan de autochtone christelijke bevolking werd gegeven door moslims. Evengoed kunnen we er zelf nog een paar verhalen bij verzinnen, niet? Want wat er van deze verklaringen echt waar is…?

Maar nu : en route!

Promenade Fondry des Chiens

Er zijn diverse wandelroutes in de buurt van de Fondry des Chiens, de kortste is drie kilometer,  de populairste zijn 5 (1,5u), 8 (3u)of 11,5 km lange lussen. Keuze genoeg dus. Opletten wel dat je niet alleen naar de lengte van de route kijkt als je je keuze maakt: hoogtemeters moet je ook altijd incalculeren in deze buurt – stijgen en dalen kan flink wat tijd aan je tocht toevoegen.

Kasteelpark

We starten achter het kasteel en schakelen al bijna automatisch over naar een kuiertempo: we zijn hier in de Jardins d’O, een uitgestrekt gerenoveerd romantisch stadspark vol vijvers, bruggen, kanalen, watervallen. De Eau Noire doorsnijdt Nismes, dat zagen we al bij de kerk, en het is ons nu wel duidelijk dat er hier water genoeg is. In de zomer moet het hier zalig sporten, spelen en ontspannen zijn.

Maar wij volgen het pad omhoog, langs het kerkhof naar het bos.  De weg stijgt snel en in een (spreekwoordelijke) wip staan we vol bewondering vanuit de hoogte te turen naar het dorp met datzelfde stadspark in de diepte.  Ons klimmen wordt dus al onmiddellijk beloond!  Wandeling met uitzicht: check! (Ook al is het vrij bewolkt)

Daarna wandelen we door en langs een soort bossig plateau dat door schapen onderhouden wordt. Ook al horen we in de verte nog een of andere steenweg, visueel zitten we hier te midden van de natuur. Ideaal om ’s nachts naar de sterren te kijken, bedenk ik, want van lichtvervuiling is er hier geen sprake. Maar het is klaarlichte dag en de kou jaagt ons verder.

Het pad is duidelijk aangegeven met rode of rood/witte bordjes, afhankelijk van welke route je kiest.  Handig!

Fondry des Chiens

Reikhalzend spieden we ondertussen rond naar de rotsige kloof.  En dan ligt ze plots, te midden van een licht beboste vlakte, aan onze voeten. De woeste opstaande rotsen in de diepte ogen indrukwekkend. Maar over een ‘Grand Canyon’ spreken in deze context is toch wel heel sterk overdreven.

Desalniettemin straalt de kloof geheimzinnigheid uit en daagt ze uit om erin af te dalen. Dat kunnen we dus ook niet laten. Onze knieën weten er van mee te spreken. Het pad is smal en steil – met kinderen is het hier opletten geblazen, denk ik.

Zo gauw je in de kloof bent verlies je alle overzicht – de ideale plek om verstoppertje te spelen. En ook best een spannende plek. We verkennen de kronkelige doorgangen, grotten, gaten en spleten en klauteren dan terug naar boven.

Al kuierend rond de kloof krijgen we niet genoeg van het fascinerende uitzicht op de rotspunten en spleten in de diepte en op de lappendeken van bossen en weides die ons omringt.

Oude spoorwegtunnel

Van bij de Fondry kan je het pad volgen (langere route) naar een ander hoogtepunt in de buurt: de Tunnel des Dourbes. Die vind je op de oude spoorlijn 131 tussen Mariembourg en Treignes. Van ongeveer maart tot september rijdt hier ook een toeristische stoomtrein.

Soms moeten we even zoeken en het vervolg van de wandelroute online dubbelchecken. Omringd door dennengeur of loofbomen, tussen weides en landerijen dalen we uiteindelijk terug af naar Nismes. Als we de eerste huizen naderen,  beseffen we dat we in een streek verblijven van intense handenarbeid en ambacht, waar vroeger metaal- en textielindustrie bloeiden en nu de ongerepte natuur voor toeristische inkomsten zorgt. Langs de smalle rijhuizen van een typische arbeiderswijk – een raam, een deur, een raam, een deur- trekken we richting centrum. Ondanks de wat sombere omgeving groet iedereen hier elkaar  –  iets waarvan we in Vlaams-Brabant nog wat kunnen leren.

Tot slot

De wandeling naar de Fondry des Chiens is heel goed te doen,  de kloof zelf is niet zo groot maar wel fascinerend en je krijgt in elk geval zin om deze streek beter te leren kennen. En al is het dan niet de Grand Canyon – de Fondry is echt wel een bijzondere biotoop  met een geheimzinnige uitstraling.  Zowel qua geschiedenis als qua natuur(uitzonderlijke fauna en flora) is er  in de buurt van Viroinval  en de meren van de Heure nog heel wat te ontdekken. Leuk voor een uitstap!

Praktische info

Ook leuk om te lezen:

16 thoughts on “De natuurpracht van de Fondry des Chiens

  1. Prachtig daar! Ik ken de streek heel goed want ik ga er jaarlijks heen. Mijn broer heeft er een vakantiehuis. Het is altijd genieten, vooral van de mooie wandelingen. Je hebt het schitterend en treffend weergegeven in woord en beeld.

      1. Ik ben van geboorte Belgische, gehuwd met een Nederlander en woonachtig in Nederland. Pas later kreeg ik de tweede nationaliteit erbij.

  2. Deze bestemming staat al lang op ons programma. Nu heb ik gesneden brood voor een mooie tweedaagse. Ga toch nog even wachten tot de lente in de lucht hangt.

    1. Dat kan ik helemaal begrijpen 😄! De eerste namiddag bij het meer was echt ijzig 🥶 ! Tijdens de wandeling was het heel wat beter. In lente en zomer zijn er ook terug wilde bloemen op de hoogvlakte en het grasland!

  3. Dankjewel voor de tip! Net iets te ver voor een daguitstap, maar de een ideale bestemming voor een weekendje weg. Van Les Lacs de l’Eau d’Heure had ik inderdaad al eens gehoord dat het de rivièra van Franstalig België zou zijn, zeer benieuwd om het daar eens te verkennen dus. En als je er meteen een grand canyon aan kan toevoegen wordt het al helmáál de moeite 🙂

    1. Het was voor ons ook een stukje rijden, maar er zijn nog wel meer interessante bezienswaardigheden in de buurt zoals de Abbaye d’Aulne en het stadje Thuin. Ideaal om te combineren. En voor je het weet is je weekend voorbij :).

Altijd fijn om je reactie te lezen: