Basilicata, Italië. Een vriendin raadde ons aan om op weg naar het zuiden van Italië zeker de wonderlijke rotsstad Matera te bezoeken. In 2019 is Matera bovendien culturele hoofdstad van Europa. En die grotten wilden we wel eens zien. Dus: wij op weg naar de ondergrondse stad.

Onderweg: de burcht op de heuveltop

Voor we bij Matera kwamen, stapten we even af bij een ander beschermd UNESCO-monument: Castel del Monte, in Puglia.

De olijfvlakte die we via smalle wegen doorkruisen, is behoorlijk verlaten. De GPS herkent de wegen niet maar na wat onvrijwillige sightseeing, vinden we eindelijk wegwijzers naar Andria. En in de verte verrijst de massieve achthoekige burcht op een heuveltop. Ze domineert de omgeving volledig, dat beseffen we nog veel meer als we  daarna vanuit de burcht ook de zee kunnen zien.

Frederik von Hohenstaufen heeft in 1240 werk gemaakt van dit harmonieuze stulpje. Het was één van zijn 200 burchten in de regio. Maar Castel del Monte is speciaal: de bouwstijl brengt bouwelementen van verschillende culturen samen. En de verhoudingen zijn erg doordacht. Alles staat in het teken van het cijfer 8: het cijfer dat verwijst naar oneindigheid. De constructie geeft zijn geheimen nog niet allemaal prijs en roept nog vele vragen op.

Door de eeuwen heen beleefde de burcht periodes van bloei en verval, en regelmatig werd ze verbouwd. Sinds 1996 is het gebouw beschermd als UNESCO-Werelderfgoed. Alles is netjes gerestaureerd, maar daardoor is het binnenin ook erg clean en leeg. De architectuur roept wel bewondering op. Biezondere man moet dat toch geweest zijn, die Frederik II. Koning van het Duitse rijk, Jeruzalem en Sicilië, kruisvaarder, kastelenbouwer en tegenstander van de paus…

De omgeving

In de moordende middagzon trekken we verder naar ‘la Città Sotterrane’, Matera, de hoofdstad van de provincie Basilicata. Als we de Murgevlakte doorkruisen, lijkt het wel alsof we door een niemandsland rijden. Alleen struiken, stenen, rotsen en de brandende zon. En een dalend benzinepeil… Gelukkig vinden we na een tijdje een nieuw aangelegde baan die rechtstreeks naar de stad bovenop de heuvel leidt. We volgen de wegwijzers naar de Sassi (oude stad, letterlijk: ‘keien’) aan de andere kant. Daar bevindt zich het 20 km lange ravijn dat de rivier in de Murge-hoogvlakte heeft uitgesleten. In de zachte tufsteen op de hellingen zijn de grotwoningen uitgehouwen.

Gravina

bij het indrukwekkende ravijn

trappen

San Pietro Caveoso (Janet Dowle)

De oude stad en b&b Corte Dei Pastori

Doolhof

Middenin in het stadscentrum rijden we ons vast in de eenrichtingsstraatjes en de onmogelijk scherpe bochten en hellingen die we moeten nemen. Na een ommetje claimen we een parkeerplaats en gaan dan maar te voet op zoek naar onze B&B Corte dei Pastori. Blijkt dat we inderdaad vlakbij de Sassi, en meer bepaald onze Sasso Caveoso, zitten. We dwalen rond in de smalle straatjes tussen de huizen die in elkaar en de rotswand vergroeid zijn. Vaak heb je een soort voorgeveltje met deur en raam, de rest van het huis zit verscholen in de heuvelwand. Als we de weg vragen bij een andere B&B, Il Corte di Pietro, zegt de man dat we het ‘bellissima vista’ van heel Matera zullen hebben in Corte dei Pastori. De tamtam werkt,een man even verderop in de straat wijst ons de weg en onze gastvrouw komt ons tegemoet. Ze stond al op de uitkijk.

Ontvangst door de gastvrouw

Als we met enkele basiswoordjes Italiaans en wat universele gebarentaal uitleggen dat onze auto nog elders staat, stelt ze onmiddellijk voor om met haar auto tot daar te rijden. Zo toont ze ons ook op welke manier we tot bij de kleine parking aan het pittoreske plein van San Pietro Caveoso kunnen geraken. Zonder verpinken negeren we de éénrichtingspijlen. Als we een tegenligger ontmoeten in de smalle straten, moet gewoon één van beide voertuigen een heel eind achteruit rijden. ‘De niente’! Opgelucht stappen we even later uit, vlakbij de B&B. Na wat geklauter op de trappen en trapjes worden we beloond met fris water en een koele kamer in de rots. Met één raampje. Inderdaad een prachtig uitzicht.

we zijn er!

minibadkamer en douche in de rotswand- gelukkig is er een lichtkoepel

ons kamerraam, links ervan het ontbijtterras met parasol en bovenaan de cavechurch Santa Madonna de Idris

klein maar comfortabel, en gratis water in de minibar

het pleintje waar we kunnen parkeren

a room with a view

Avond in Matera

Onze gastvrouw is bijzonder hartelijk, de kamer is klein maar gezellig en comfortabel. We krijgen nog wat tips voor een begeleide verkenning van de oude stad en voor eetgelegenheid. Die nemen we dankbaar in ontvangst. We gaan relatief vroeg (19u)  naar het aangeraden rotsrestaurantje in de straat en hebben het geluk dat er nog een tafeltje op het terras (= op straat) vrij is. We zien de lichtjes aangaan en wandelen daarna nog even rond: Matera by night.

ons kamerraam vanop de ‘corte’

de duomo op de helling tegenover ons

Het is comfortabel slapen in de grotkamer en ’s morgens wacht er ons een Italiaans ontbijt… Op het terras met het meest fantastische uitzicht van Matera. 😉

van bij onze B&B

Een stadsverkenning

Het is ochtend, maar al bloedheet. De straatstenen en rotsen reflecteren de warmte. En wij? Wij willen toch absoluut de oude stad verkennen.

San Pietro Caveoso

trappen

dodelijk zonder hoofdbescherming

wijsgeraken uit het doolhof

detail van één van de palazzi

doorkijkjes en inkijkjes

de sasso barisano aan de overkant

bergop, bergaf

van bij onze B&B

Zij bestaat eigenlijk uit twee delen (de twee Sassi), op twee tegenover elkaar liggende hellingen. Wij logeren in de Sasso Caveoso. Het oude stadsdeel met de ‘Duomo’ aan de overkant van onze ‘sasso’ is ook prachtig. Pittoreske tuintjes, lantaarns, en interessante gevels te over.Fysieke conditie en stevige knieën zijn echter zeker vereist ; ).

Het uitzicht en … de temperatuur

Bovenaan bij de kathedraal ontdekken we een prachtig bisschoppelijk palazzo. En overal kerken en kapelletjes en indrukwekkende uitzichten. Op de stad, op lager liggende binnenkoertjes of op het indrukwekkende ravijn en de voorhistorische holwoningen. Tegen de middag moeten we echter opgeven. De warmte doet ons duizelen, de temperatuur loopt op tot rond 40 graden. Het enige wat we nog willen is binnen in de koelte zitten. En drinken. En meteen begrijpen we waarom mensen hier grotwoningen bouwden. 😉

Tot slot

Tip 1: Bezoek deze stad in het voor- of najaar,  als je ze grondig wil verkennen.

Tip 2: Doe het nu! Er wordt overal druk verbouwd en gerestaureerd (tegen 2019).

Ciao!