Plaatjes schieten in Eastern State Penitentiary, de beroemde oude gevangenis van Philadelphia

Citytrip naar Philadelphia?  Grijp dan zeker de kans om er deze unieke Amerikaanse gevangenis te bezoeken. Voluit ‘Eastern State Penitentiary’, de beroemdste en oudste strafinrichting van Pennsylvania. Geopend in 1829 en sinds 1971 gesloten. Maar intussen gered van vastgoedspeculatie en afbraak. Op deze sombere plek rondzwerven is een fascinerende ervaring!

Philadelphia Eastern State Penitentiary

Philadelphia Eastern State Penitentiary
nog niet gerestaureerd, en daardoor nog indringender!

Vijf redenen om Eastern State Penitentiary te bezoeken:

1.Eastern State Penitentiary is één van de oudste en belangrijkste gevangenissen van de VS

In 1829, bij de eerste ingebruikname, was ESP de grootste en duurste gevangenis ter wereld. De Britse architect John Haviland had gekozen voor een ontwerp in neogothische stijl. Zo wilde hij met de aanblik van de gevangenis potentiële criminelen angst inboezemen. En ervan weerhouden om een misdaad te plegen. Nobel idee, maar jammer genoeg was het iets complexer dan dat…

Eastern State Penitentiary

Individuele cellen

Nieuw was de filosofie dat gevangenen apart werden opgesloten (het ‘Pennsylvania System’).  In New York hanteerde men immers de idee dat gevangenen in groep moesten werken en fysiek gestraft moesten worden. In de States bleef dit laatste systeem het populairst, maar het individueel opsluiten sloeg wereldwijd aan. Meer dan 300 gevangenissen namen deze visie over. Waaronder ook de Belgische gevangenissen.

Elke gevangene had dus voor het eerst in de Amerikaanse geschiedenis een individuele cel. Met aansluitend een ommuurd koertje om aan lichaamsbeweging te doen. Een soort kloostercel dus. Met een lichtopening in het plafond : ‘het oog van god’. Bedoeling was: boetedoening en reflectie. Om zo tot inzicht te komen en beter te gaan leven in de toekomst. En voorbereid te zijn op een nieuwe start.

Comfortabel

Deze visie was sterk spiritueel geïnspireerd. Vanaf begin 20ste eeuw dwong overbevolking de directie ertoe om de idee van individuele cellen met dito buitenruimtes deels te laten varen.

De cellen waren voor die tijd vrij comfortabel uitgerust met een toilet en een rudimentair soort centrale verwarming. Op elke gang was er een kapper en waren er douches. Die laatste waren tegelijkertijd erg onveilig: de stoom hinderde het zicht van de cipiers. Ideale plek om onbetaalde rekeningen te vereffenen dus.

Grondplan

Doordat elke cel een individuele buitenruimte had, kreeg het gebouw een origineel, stervormig grondplan. Bijna overal ter wereld werd dit model gekopieerd. Tot de dag van vandaag. Zelfs in België. Kijk maar naar Leuven-Centraal.  (Daarvoor moet je dan naar de VS gaan, om dit te weten te komen!:))

Philadelphia Eastern State Penitentiary
grondplan van ESP
gevangenis Leuven
Leuven- Centraal
Philadelphia Eastern State Penitentiary
Een centrale uitkijktoren controleert de verschillende gangen.

De gangen waren bedoeld om het gevoel van een kerk op te roepen. Met veel moeite kan ik me dat wel een beetje voorstellen. Jullie?

Toerisme

Feit is wel dat deze nieuwerwetse gevangenis al in de 19de eeuw een toeristische bestemming was. Zelfs Charles Dickens kwam er een kijkje nemen (en was gloeiend tegen individuele opsluiting).

Philadelphia Eastern State Penitentiary

Philadelphia Eastern State Penitentiary

Philadelphia Eastern State Penitentiary

Philadelphia Eastern State Penitentiary

2. Eastern State Penitentiary straalt een bijzondere sfeer uit

De somberheid en het verval van het reusachtige complex hebben iets speciaals. Na de jarenlange verwaarlozing van het gebouw, gebeurden alleen de allernoodzakelijkste ingrepen. De trust kiest er bewust voor om de plek niet echt te restaureren. Geen wonder dat de gevangenis vaak wordt gebruikt als filmlocatie (o.a. voor het hospitaal in Twelve Monkeys).  Met Halloween kan je er ook deelnemen aan griezelevents. Zo komt er geld in het laatje voor de instandhouding van deze plek vol spoken.

En de verlaten gevangenis is natuurlijk een ware speeltuin voor elke fotograaf.

Philadelphia Eastern State Penitentiary

Philadelphia Eastern State Penitentiary

Philadelphia Eastern State Penitentiary

Philadelphia Eastern State Penitentiary

3. Eastern State Penitentiary huisvestte een aantal beroemde/beruchte gevangenen

Bankrover Willie Sutton en maffiabaas ‘Scarface’ Al Capone waren twee van ESP’s bekendste gevangenen. Al Capone verbleef hier maar enkele maanden in 1929. Daarna kwam hij terecht in het toen pas gebouwde Alcatraz. Capone’s cel ziet er luxueus uit, maar in de praktijk deelde hij ze wel met een medegevangene.

4. Eastern State Penitentiary zet je aan het denken

In tegenstelling tot de gemiddelde Amerikaanse bezienswaardigheid, zet ESP je aan het denken. Over straf, schuld en boete.

Op de binnenkoer zie je duidelijk dat de opsluitingsgraad in de States sinds de jaren 80 met zo’n 1600% gestegen is. Dat heeft o.a. te maken met een strengere aanpak van misdaad: strengere drugswetten, langere straffen, minder voorwaardelijke invrijheidsstelling of afschaffing ervan,…enz.

Philadelphia Eastern State Penitentiary

En de VS sluiten ook meer burgers op dan enig ander land ter wereld. Ongeveer 4 keer zo veel als de grote West-Europese landen en 7 keer meer dan België.

Philadelphia Eastern State Penitentiary

En wat te denken van het feit dat:

  • één op drie Amerikanen voor zijn 25ste gearresteerd is geweest,
  • minstens 70 miljoen Amerikanen een strafblad hebben,
  • één op 23 kinderen een ouder heeft die in de gevangenis zat?

En dat terwijl investeren in leefomstandigheden en onderwijs veel goedkoper blijkt dan de zorg voor al die opgesloten burgers.

Philadelphia Eastern State Penitentiary

Opvallend in de kleine expo is het appèl dat gedaan wordt op de bezoeker. Gasten kunnen anoniem melden dat ze zelf strafbare feiten hebben gepleegd. Of contact opnemen als ze ooit in ESP of in een andere gevangenis vastzaten. Ze kunnen dan getuigenissen afleggen van het leven in de gevangenis. Of van hoe misdaad hun leven heeft bepaald. De opnames hiervan beluister je als bezoeker. Ik word er toch wat ongemakkelijk van.

5. In ESP vind je boeiende kunstwerken en installaties

In sommige cellen zijn er permanente of tijdelijke kunstinstallaties aangebracht. Aangrijpend vond ik de opnames van Jess Perlitz. Zij vroeg gevangenen welk lied ze zouden zingen als ze er één konden kiezen dat door anderen gehoord zou worden. De opnames van al deze stemmen hoor je via een koptelefoon.

Naargeestig was de combinatie van 50 portretten van moordslachtoffers die Cindy Stockton Moore in een cel ophing.

En indrukwekkend is ook het werk van Jesse Krimes, die tijdens zijn gevangenschap in 2009-2011 op beddenlakens een surreëel landschap tekende. Een cipier scande ze in en mailde ze naar het thuisfront. Na zijn vrijlating kwam het werk terecht in een cel in ESP.

Kortom, er zijn redenen genoeg om ‘Cherry Hill’ te bezoeken. De poëtische bijnaam van de gevangenis stond in schril contrast met het harde werk en het isolement van de gevangenen. Ook al zaten ze dan in comfortabele cellen.

Philadelphia Eastern State Penitentiary

Philadelphia Eastern State Penitentiary

Hoe heerlijk voelt het om na zo’n bezoek buiten de gevangenismuren te kunnen genieten van de vrijheid!

Chillen in de zon!

16 thoughts on “Plaatjes schieten in Eastern State Penitentiary, de beroemde oude gevangenis van Philadelphia

  1. Boeiend en mooi verslag. En zeer sfeervolle foto’s. Ik verschiet van de cijfers! Klopt het dat één op drie Amerikanen voor zijn 25ste gearresteerd is geweest? Dat is 1/3de van de bevolking dat wel eens gearresteerd geweest is? Of interpreteer ik iets verkeerd?

    1. Het gaat om één op drie van de Amerikaanse mannen. Dus iets minder schrikwekkend, maar nog altijd een heel hoog cijfer, hè. Geen wonder dat het retentieniveau nergens zo hoog is als in de VS. Ik was er me voor ons bezoek niet echt van bewust. Wake-up call dus?!

  2. Wat heb je dat mooi verwoord. Ik heb gelijk zin om naar de gevangenis te gaan en het zelf mee te maken! Heel indrukwekkend en heel leerzaam! Merci! 🙂

  3. Wat een bijzondere ervaring moet het zijn geweest om zo rond te lopen in een gevangenis die nog zo in zijn oude staat is gebleven. Mooie foto’s die een goed beeld schetsen!

      1. Dat kan ik mij voorstellen. Ik bezocht ooit de gevangenis in Gent. Een ervaring om niet te vergeten, maar deze Amerikaanse gevangenis is natuurlijk wel heel uniek.

      2. Het blijft een aparte wereld. En eigenlijk staan we er te weinig bij stil hoe ons ‘strafsysteem’ werkt. Zo’n bezoek zet je wel aan het denken.

Altijd fijn om je reactie te lezen: