Lissabon: de Torre van Belém, het Padrão dos Descobrimentos en Joana Vasconcelos

Lissabon Torre Belém
met de tram van centrum Lissabon naar Belém

Wie naar Lissabon gaat, bezoekt meestal ook de voorstad Belém. En daar zijn een heleboel goeie redenen voor! Wij checkten in elk geval in Lissabon de Torre van Belém, het Padrao dos Descobrimentos en we bewonderden de kunst van Joana Vasconcelos in het Palacio de Ajuda.

6 redenen om Belém te bezoeken:

  • omdat Vasco da Gama (1469-1524) hier vertrok op zijn ontdekkingsreizen en daaraan herinnert het Padrão dos Descobrimentos.
  • om hét symbool van Portugal, de Toren van Belém (Torre de Belém) te zien
  • voor het prachtige uitzicht over de Taag  met de Ponte 25 de Abril en het beeld Cristo Rei aan de overkant
  • er is ook nog  het Palacio da Ajuda
  • het prachtige klooster Mosteiro de Jeronimos
  • en misschien ook wel om de gehypte pastéis de Belém te proeven bij Antigua Confeitaria de Belém ? 😉

Wat deden wij?

Wij genoten van de Torre en het uitzicht, waren onder de indruk van de mapa del mundo marinero,  het Padrão dos Descobrimentos en het park bij de Taag, maar lieten (helemaal tegen mijn gewoonte in ;)) de toeristische gebakjes aan ons voorbijgaan.Je kan immers ook elders de ‘crème de la crème’  van de pasteis de nata eten.

Voor bijzondere en populaire musea als het Berardo Museum, het Scheepvaartmuseum, het Nationaal Archeologisch Museum of het Museu Nacional dos Coches en het Mosteiro de Jerónimos hadden we te weinig tijd, maar we bezochten wel het Palacio da Ajuda, waar er net een tentoonstelling liep van de beroemde moderne kunstenares Joana Vasconcelos.

Lissabon,Torre de Belém

Belém(Portugees voor “Bethlehem“) was vroeger een klein vissersdorpje maar is nu één van de wijken met het grootste aantal historische monumenten van Lissabon. Het is de plek vanwaar beroemde Portugese zeehelden en ontdekkingsreizigers hun onzekere tochten over de wereldzeeën begonnen bijv. Magelhaes, da Gama, Bartholomeu Dias, Cabral. De aardbeving van 1755 heeft hier weinig schade aangericht en daardoor zijn er nog vele historische monumenten bewaard zoals de Torre de Belém.

Lissabon Torre Belém
mooi zicht op de Venetiaanse loggia van de Torre de Belém

Over de beroemde toren van Belém

De Torre de Belém is een verdedigingstoren aan de Taag, gebouwd tussen 1515 en 1521. Hij is een mooi voorbeeld van de Manuelstijl. Kenmerkend is de vermenging van gotiek, renaissance en Moorse invloeden.

Oorspronkelijk stond de toren op een klein eilandje in het midden van de Taag. Door de aardbeving in 1755 veranderde de monding van de rivier en nu staat de toren vlakbij de oever. Straf.

Hij was, naast een verdedigingstoren, ook een ode aan de ontdekkingsreizen van o.a.  Vasco da Gama en aan de grandeur van de Portugese macht in het tijdperk van de grote ontdekkingen.

Lissabon Torre Belém

De toren werd gebruikt als militair bolwerk, maar ook als douanekantoor en vooral als gevangenis. De gevangenen werden opgesloten in kerkers die regelmatig onder water liepen…Brrr!

Kunstig bouwwerk

De toren bestaat uit twee delen: het bastion, in de vorm van een onregelmatige zeshoek, en de toren met vijf verdiepingen. Op de hoeken van het platform staan er cilindervormige wachtorentjes met koepels in Moorse stijl. Onderaan zie je waterspuwers  in de vorm van dierenkoppen, zelfs van een neushoorn. N.B. Deze afbeelding wordt beschouwd als de eerste afbeelding van een neushoorn in de West-Europese kunst!

Het gedeelte van de toren dat uitkijkt op de rivier is het mooist versierd. De loggia op de zuidkant van de eerste verdieping is heel verfijnd uitgevoerd in een renaissancestijl die Venetiaans aandoet. En er zijn behalve Moorse ook Indische architectuurelementen terug te vinden. Diversiteit avant-la- lettre! : )

Lissabon Torre Belém

Met versieringen

Moors zijn de delicate versieringen van de booggewelven van de ramen en de balkons, en in de koepels van de wachttorens. De architect, Francisco de Arruda,  had ook gewerkt aan de Portugese forten in Marokko, vandaar dus.

Lissabon Torre Belém

Op aandrang van de romantische schrijver Almeida Garrett werd de toren in de jaren 1840 gerestaureerd door koning Ferdinand II van Portugal. Er werden toen enkele neo-manuelijnse versieringen toegevoegd, zoals de wapenschilden met het Kruis van de Orde van Christus op de kantelen .

Lissabon Torre Belém
Lissabon Torre de Belém

Geordend trapverkeer

Grappig én efficiënt is het systeem dat gehanteerd wordt als bezoekers de smalle wenteltrap naar het terras willen beklimmen: een verkeerslicht boven en beneden geeft aan of je ‘groen licht’ krijgt. Dus geen last meer van claustrofobie omdat er te veel mensen tegelijkertijd de trap op en af willen.  Mag voor mijn part meer gebruikt worden! 🙂

Lissabon Torre Belém

Prachtig is het zicht op het terras bovenaan (vijfde verdieping).  Even genieten.

Lissabon Torre Belém
Ponte de 25 Abril Lissabon

Lissabon Torre Belém

Terras van de Torre de Belém

Het monument voor de Portugese ontdekkingsreizigers

Terug beneden, wandelen we langs de kade naar het Padrão dos Descobrimentos. Het is een monument ter ere van de Portugese ontdekkingsreizigers die in de 15e -16e eeuw de wereld hebben verkend. Het bouwwerk is 52 meter hoog en heeft de vorm van een schip met gebolde zeilen. Op de voorplecht staan 33 grote namen uit de Portugese geschiedenis, met voorop Hendrik de Zeevaarder. (In de Algarve vind je overal verwijzingen naar hem.) In het monument kan je een film bekijken over de geschiedenis van Lissabon en je kan ook met een lift naar het dak. Maar wij hadden geen zin om aan te schuiven.

Lissabon Torre Belém
Het Padrão dos Descobrimentos in Belém. Eventjes meereizen in gedachten.

Met bewondering denken we aan Magelhaes, da Gama, Cabral. Wat een ongelooflijke avonturen zijn zij aangegaan om de weg naar Indië te vinden of Brazilië te ontdekken!

Hun routes en ontdekkingen vind je op de mapa del mundo marineros , die is weergegeven in de straatmozaïek.

lissabon_belemmappodelmundo
vanuit de lucht

 

In het parkje voor het Hiëronymietenklooster rusten we even uit, alvorens we de bus nemen naar het oude koninklijke paleis in Juda.

Het Palacio da Ajuda

Veel gebouwen in Belém bleven zo goed als ongedeerd na de aardbeving in 1755, daarom besloot de koninklijke familie in die tijd te verhuizen naar dit deel van Lissabon. In de 18e eeuw startte de bouw van Palacio da Ajuda. Het werd nooit voltooid, maar is volgens de boekjes nog steeds één van de meest romantische gebouwen van Europa. Vond ik lichtjes overdreven!

Het paleis ligt op een heuvel. En dat bleef niet onopgemerkt, want onze bus stopte onderaan de heuvel…

De Jardim Botânico da Ajuda maakte deel uit van het paleis. Het is de oudste botanische tuin van Portugal. Je vindt hier duizenden verschillende soorten planten en bomen, een aantal kleine meren en een amfitheater. Biezonder zijn onder meer de 400 jaar oude Drakenbloedboom en de 18e eeuwse barokke fontein die versierd is met slangen, vissen, zeepaardjes en andere mythische figuren. Vanaf het terras in de tuin heb je een geweldig uitzicht over de wijk Belém en de rivier de Taag en de Ponte 25 de Abril.

Binnen in het paleis

Het interieur van het paleis is rijkgevuld met meubels, wandtapijten, beelden, extravagante en decoratieve kunsten- zoals dat meestal het geval is bij paleizen. Toen wij er waren,liep er een tentoonstelling van Joanna Vasconcelos. Daardoor maakten we kennis met enkele van haar werken, want eerlijk gezegd: ik had nog nooit van haar gehoord. Wat zagen we zoal? De kookpottenschoen “Marilyn” (2011), haar “Red Independent Heart” (2005) en “Black Independent Heart” (2006), gemaakt van plastieken vorken en lepels, en de indrukwekkende luster “la Niova”,de bruid, die bij aandachtiger toekijken gemaakt was van tampons!  Niet elk van deze werken paste even goed in het decor van het paleis, maar we vonden het toch leuk om ermee kennis te maken.

Op haar website zie je nog meer foto’s van haar werk:

Conclusie:

Belém, en vooral het stuk aan het water, ‘vaut le détour’ ! Bezoek zonder twijfel bij je verblijf in Lissabon de Torre de Belém.

En vergeet op de weg terug naar Lissabon-centrum niet af te stappen bij het hippe XL-factory en de wereldberoemde boekhandel ‘Ler Devagar’ die ik al in een vroegere post vermeldde!

N.B. Belém is ook de naam van een grote stad in het noorden van Brazilië – Waarom verwondert mij dit niet? 😉

Ook leuk om te lezen:

9 thoughts on “Lissabon: de Torre van Belém, het Padrão dos Descobrimentos en Joana Vasconcelos

      1. Ik laat binnenkort nog een reactie achter met wat tips! Heb de info nu niet bij de hand 😉

      2. Alles in het centrum doe je sowieso wel, maar wat ik nog kan aanraden in het park rond het Palacio de Cristal. Mooi zicht daar! Mercado Bolhao is een leuk marktje en ik zou zeker willekeurig wat cocktails proberen in Porto. Er zitten echt topzaken tussen, maar ken jammer genoeg de namen niet meer. Het portohuis dat ik bezocht was Burmester en dat viel eigenlijk wat tegen…

Altijd fijn om je reactie te lezen: