Ik heb een boontje voor overnachtingsplekken met een verhaal. Enters: Factorij 10 in Peer… Wij trokken ernaartoe voor een weekendje rust in de Limburgse natuur. En we genoten niet alleen van het verblijf maar ook van de geschiedenis van deze bijzondere b&b, die zoals de naam al verraadt, huist in een met veel liefde gerestaureerd elegant fabriekspand uit de 19de eeuw.
Aankomst bij de oude sigarenfabriek
Op een druilerige dag rijden we langs één van de vele typische Belgische steenwegen richting Peer. Eenmaal in het gehucht Wijchmaal aangekomen, spotten we haaks op de steenweg de oprit naar een opvallend statig herenhuis. Daartegenaan leunt een merkwaardig lange trein van een gebouw met een pittoresk torentje in het midden. De voormalige sigarenfabriek met directeurswoning. Hier rolden ooit tientallen mannen, vrouwen en kinderen sigaren voor het klinkende sigaren-geslacht Hoefnagels&Zonen.
Vandaag is dit Factorij 10, een trendy verwen-b&b. De ingang vinden we snel: voor de deur staan de loungezetels al uitnodigend te wachten. Maar de lente is nog pril – en koud. Voor we het weten draait de glazen deur gelukkig open en binnen wordt de voorjaarskoude ruimschoots gecompenseerd door het hartelijk en persoonlijk welkom van Martine Moors. Zij baat de b&b uit en woont er ook. Ik ben al direct onder de indruk van het industriële interieur met veel staal, een betonnen vloer maar ook veel hout. Samen met de vlammetjes van de gashaard zorgen dat hout en de warme aankleding voor instant-gezelligheid.
Van sigarenfabriek naar serviceflats, café en B&B
De vader van Martine, een schrijnwerker, kocht eind jaren 90 het pand dat toen al … 50 jaar leeg stond. En dus eigenlijk niet meer om aan te zien was. Begin jaren ’90 waren er plannen geweest om de voormalige fabriek te verbouwen tot serviceflats, maar in 1994 werd ze beschermd als monument. Daardoor kregen Martine, haar vader en broer de kans om het pand een nieuw leven te geven. Alhoewel dat heel wat voeten in de aarde had: de strakke monumentenregels bezorgden hen heel wat kopzorgen en extra-werk. Hun plannen voor een horecazaak mochten ze opbergen en uiteindelijk werd de oude sigarenfabriek een b&b. Vijftien jaar duurde het echter vooraleer de verbouwing rond was. Met argusogen keek Monumentenzorg immers toe op ontwerp, indeling en materiaalkeuze. Maar het resultaat mag gezien worden!
De geschiedenis van de sigarenfabriek
De sigarenfabriek van J.W. Hoefnagels is bijna zo oud als de Belgische Staat. Ze werd gesticht in 1832, in Peer. Het huidige gebouw kwam er pas later, rond 1870. Toen liet de neef van Hoefnagels namelijk dit fabriekspand optrekken in het gehucht Wijchmaal, vlakbij het nieuwe station op de spoorlijn Hasselt-Eindhoven (1866) – ideaal voor vervoer en export natuurlijk. Het fabriekspand stond tegenover het station en domineerde het stationsplein.
3 miljoen sigaren
Rond de eeuwwisseling was de fabriek op topcapaciteit, er werkten een 100-tal mensen, een groot deel van de Wijchmaalse bevolking dus. Per jaar werden er zo’n 3 miljoen sigaren gerold. Het bedrijf kreeg grote internationale bekendheid en zorgde voor economische bloei in Wijchmaal: hotels voor de handelsreizigers rezen er zelfs als paddenstoelen uit de grond. Echt waar! De fabrieksdirecteur had vooruitstrevende filantropische ideeën en bouwde een aantal geschakelde woningen voor zijn personeel. Ik moest denken aan Edouard Remy, die andere fabriekseigenaar in Wijgmaal – met een g dan- bij Leuven. Of aan Henri De Gorge, die -op een grotere schaal – Le Grand Hornu liet bouwen.
Kinderarbeid
Zowel mannen als vrouwen maar ook kinderen werkten in de fabriek. Met z’n allen zorgden ze ervoor dat de tabaksbladeren hier gerold, gevormd en gedroogd werden. Om netjes verpakt in sigarendoosjes de deur uit te gaan. In de B&B vind je nog een logboek over de verbouwingen met oude foto’s van de fabrieksarbeiders. Heel boeiend!
Vanaf de jaren 1940 ging het minder goed met Hoefnagels & Zonen. Er was veel concurrentie vanuit Nederland en … dankzij de Amerikaanse soldaten werd de sigaret populairder dan de sigaar. Bovendien was er veel werkgelegenheid in de steenkoolmijnen. Na een dikke 100 jaar moest de sigarenfabriek dus sluiten.
Van spoorlijn naar fietsroute
Ook de spoorweglijn werd minder gebruikt. Vanaf 1957 stopte het personenvervoer op deze lijn en later werd ze helemaal buiten gebruik gesteld. Het station werd afgebroken maar de oude spoorlijn werd herbestemd. De vroegere spoorwegbedding met zijn laag hellingspercentage en rechte lijn werd omgevormd tot fietspad. Het is nu een stukje van het uitgebreide Limburgse fietsknooppuntennetwerk. Van hier fiets je vlotjes naar de stalen brug van ‘Fietsen door de bomen’ in Hechtel- Eksel of naar ‘Fietsen tussen het water’ in Bokrijk. Wij maakten het tochtje naar Hechtel-Eksel in tamelijk spectaculaire omstandigheden :).
Interieur: trendy logeren
Ik zei het al: de combinatie van industriële elementen zoals de betonvloer, de stalen structuren, de blote baksteen is helemaal in harmonie met de vroegere functie van het gebouw. Maar tegelijkertijd zorgden de eigenaars ervoor dat dit een huiselijke plek is waar je je welkom voelt. De ontvangstruimte van de B&B in het centrale deel van het gebouw is een trendy blikvanger. Ze oogt als een warme living, met opvallende designlampen, enkele goedgekozen kunstwerken, gezellige zitplekken in stof en leer en grote ramen die uitkijken op de voormalige boomgaard van de oude sigarenfabriek. Op de salontafel bij de haard spot ik nog een houten mal waarin sigaren gevormd werden alvorens ze de pers in gingen en gedroogd werden. Leuk!
Combinatie van modern en landelijk
Ik ben al direct nieuwsgierig om ook de rest van de oude sigarenfabriek te ontdekken. In de verte trekken 4 verschillende hanglampen mijn aandacht. Ze hangen boven een toog. Hij is bekleed met een origineel zwart en glad materiaal -het doet me denken aan Marokkaans tadelakt . Ik kan niet anders dan er even over strijken. Daarnaast staan de tafels gedekt voor het ontbijt – iets voor in postcorona-tijden. Het licht valt zacht binnen en weerkaatst op een sfeervol kunstwerk in delicate tinten bij het raam. Even popt het beeld van een van de ingetogen interieurs van Johannes Vermeer (17de eeuw) bij mij op.
In het centrale deel van het gebouw, de ontvangstruimte, is er gekozen voor een vide met metalen passerelle. Elk hoekje lijkt wel uit te nodigen om foto’s te maken. Ik laat me dan maar even gaan:
Le Dessert
Een sobere witte gang leidt naar drie kamers op de gelijkvloerse verdieping, boven zijn er nog drie. Als ik de naam op onze kamerdeur lees, moet ik glimlachen: ‘Le Dessert’. Toeval? Met zo’n naam kan ons verblijf al niet meer stuk. Pas later hoor ik dat de kamers genoemd zijn naar enkele van de door Hoefnagels & Zonen geregistreerde sigarenmerken :).
Het interieur van de kamer heeft dezelfde stijl als dat van de rest van het gebouw. Het accent is iets landelijker dankzij de houten vloer en de keuze voor vintage meubilair. Het bed is comfortabel, de verlichting uitgekiend en sfeervol. Het geheel van oud en modern straalt rust en warmte uit. We vinden hier alles wat we nodig hebben. Logeren in een oude sigarenfabriek heeft zo zijn charmes.
N.B. Zelfs aan stijlvolle borden, glazen en bestek is gedacht. Want vooraf kregen we een lijstje van eetgelegenheden uit de buurt waar we take-away konden bestellen om de dag mee af te ronden. Voorlopig eten alle gasten immers nog coronaproof op de kamer. Dat is geen straf in Factorij 10. Ook al wil ik nog wel eens terug om in die charmante ontbijtruimte te zitten.
Het ontbijt
En nu we het toch over eten hebben: het ontbijt is nog een goeie reden om onmiddellijk naar Factorij 10 te bollen! We vullen vooraf een uitgebreide wishlist in en geven het gewenste ontbijtuur door. En tadaaa!!! De volgende ochtend staat een dienblad vol lekkers klaar. Of wat dacht je hiervan? Vers fruit, een slaatje tomaat/mozarella, huisbereide granola, yoghurt, zalm, lokale kazen en charcuterie, zelfgemaakte confituren, American pancakes, spek met eieren, allerlei soorten broodjes en mini-croissants: dit is je reinste verwennerij. En het is nog mooi gepresenteerd ook. Hiervoor alleen al wil ik terugkomen.
En verder?
In andere tijden kan je bij de B&B genieten van wellnessfaciliteiten. Hopelijk is dat snel terug mogelijk. Voor de gasten is er ook een honesty bar en een ruim terras, waar het in de zomer heerlijk toeven moet zijn.
Daarnaast is er de grote troef van het uitgebreide Limburgse fietsroutenetwerk. Met opstap pal naast de deur. Wij reserveerden vooraf bij Factorij 10 een elektrische fiets om de omgeving te verkennen en alle ontbijtkilootjes er af te fietsen. Dat is ons prima gelukt. Maar het aprilse weer zorgde ervoor dat we wel even … de sigaar waren!
Praktisch info als je wil logeren in de oude sigarenfabriek: B&B Factorij10 -Spoorwegstraat 14, 3990 Wijchmaal (Peer)- info@factorij10.be –011/63.56.78 – en nog even erbij zeggen dat dit geen gesponsord bericht is. Het is gewoon een fijn adresje om te delen!
Ook leuk om te lezen:
Top!
Heerlijke plek en fijn gezelschap :D!
Heel apart en prachtig. Daar zou ik ook graag logeren!
Als je ooit de kans hebt: doen! Ik vond het een fantastisch pand!
Uitnodigend van de eerste tot de laatste letter.
Prachtig pand, eentje om te onthouden!
Ja, zalig hè. Echt genieten!
Weer een uitnodigend verhaal over een prachtige locatie.
Dankjewel Toos, deze plek kon ik jullie toch niet onthouden,hè ;)!
Dat is een prachtige locatie!
Ja, helemaal eens, echt genieten !