MUCEM, de culturele blikvanger van Marseille

Honderden zachtdeinende zeiljachten op het water. Vissers die luidruchtig hun koopwaar aanprijzen. De geur van mosselen en de zilte zee. En in de verte, hoog op de heuvel, het wazige silhouet van de Notre-Dame de la Garde.

Dat is Le Vieux Port – de oude haven – van Marseille. En in die oude haven, bij het voormalige Fort St.-Jean, bevindt zich één van de meest fascinerende moderne gebouwen van Frankrijk. Het MUCEM, de culturele blikvanger van Marseille. Een impressie.

Blikvanger tussen heden en verleden

Mijn zussen en ik koesteren ons in de warme najaarszon en beklimmen de trappen van het voormalige militaire bastion van Marseille, Fort St.-Jean. Gelegen op de plek waar de haven overgaat in de zee. Een blik achterom vanop de loopbrug: wat ligt Marseille prachtig te schitteren in de zon! En een blik vooruit naar de havenmond: hoe eindeloos blauw strekt de zee zich hier uit!
Op deze historische plek bij de havenmonding, waar zo veel reizigers voor het eerst voet aan wal zetten in Europa en waar de stad Marseille in de 7de eeuw voor Christus werd gesticht, bouwden de tempelridders van de Orde van St.-Jan in de 12de eeuw een versterkte commanderie. Als vertrekpunt voor hun reizen. En als bescherming voor de haven en de stad. Het latere Fort St.-Jean.
Architect Rudy Ricciotti voegde er in 2013 een modern gebouw aan toe en ontwierp zo het Musée des Civilisations de l’Europe et de la Méditerrannée (=MUCEM). Een museum als een brug tussen heden en verleden. Letterlijk en figuurlijk. Want het bestaat uit twee delen. Enerzijds is er het stoere voormalige Fort St.-Jean. Daarnaast bouwde Ricciotti een al even stoere kubus in zwart beton, omgeven met een filigraan netwerk van betonkant. Twee werelden verbonden door een reusachtige metalen loopbrug. Die havendok J5 overspant.
de 15de eeuwse toren van het oude fort

In het oude fort van Marseille (MUCEM1)

Nadat we onder de ingangspoort zijn doorgelopen, komen we op het binnenplein. We kuieren over de gezellige place d’Armes en verkennen het fort. Dat kan zomaar gratis. De ‘ohs’ en ‘ah’s zijn niet uit de lucht. Sfeervolle hoekjes, minituintjes met mediterrane planten, bankjes en ligstoelen in ruw hout. Doorkijkjes en gewelven, schietgaten en warmroze muren… dit is een plek waar het heerlijk toeven is. We vergeten er zowaar de geschiedenis bij en laten ons meeslepen door de relaxte sfeer. Het oude fort is stijlvol en met veel oog voor detail gerenoveerd. We dwalen langs hoge borstweringen, kijken uit over zee en haven en stoten bijna ons hoofd tegen oude gewelven. De meeuwen scheren rakelings voorbij en witte zeilboten laveren behendig de haven uit.

Wat een plek!

En dan moet het spannendste nog komen… het raadselachtige ‘Bâtiment J5’ waarvan we al een glimp opvangen aan de overzijde van het dok.

Bâtiment J5 (MUCEM2)

Grijs/grauw/blauw. Hoekig en bonkig. En tegelijkertijd sierlijk-kronkelend, beweeglijk en licht. Intrigerend! Het schijnbaar ragfijne betonnen omhulsel verbergt en verzacht de ruwe kubusvorm. Als een transparante sluier.

Het licht speelt verstoppertje met de kronkelpatronen van het betonnen scherm. Waar je ook maar kijkt, zie je prachtige schaduwpatronen. Het lijkt wel een modern Alhambra. Een geheimzinnige futuristische versie van een paleis uit de sprookjes van Duizend-en-één-nacht.

de kronkels van Bâtiment J5 op de achtergrond
Mucem culturele blikvanger Marseille
dok J5 en de reusachtige loopbrug tussen beide gebouwen (135 m. lang)
Het terras van het Mucem – ook een blikvanger!
Een feest van schaduwen en licht onthaalt ons op het terras van de bovenste verdieping. Vol bewondering laten we ons bedwelmen door het schouwspel. We ontdekken steeds andere boeiende hoekjes, uitzichtpunten. Laten ons verrassen door het gefilterde zicht op zee. Genieten in de lage stoeltjes. En rekken ons verblijf op deze prachtige plek met een drankje. Met lichte tegenzin verlaten we het dakterras en vatten de tocht langs de hellende vlakken naar beneden aan. Tussen glazen wanden en betonnen kantwerk.
Mucem culturele blikvanger Marseille
Mucem culturele blikvanger Marseille
publieke ligstoelen met zicht op zee
Onderweg in het MUCEM
Maar afdalen is hier geen straf. Noch hellevaart. Langs de glazen wanden van de verdiepingen met expositieruimtes en in de roestvrijstalen gangen blijft het Mucem, de culturele blikvanger van Marseille, schitteren. Die materialen, dat lijnenspel, die perspectieven! Fantastisch!
Zo fantastisch dat we de collectie niet eens gaan bekijken.
Ze zou op een opvallende en interessante manier gepresenteerd zijn. En omvat een overzicht van de beschavingen en volkstradities in Europa en het Middellandse zeegebied vanaf het ontstaan tot nu. Er is een boeiende mix van historische voorwerpen uit de oudheid en moderne kunst. Alles verzameld rond 4 thema’s: landbouw, burgerrechten, ontdekkingsreizen en religie.
Maar voor ons zal dat voor een volgende keer zijn. Wij trekken verder op ontdekking in de wijk Joliette langs de oude dokken. En checken er o.a. het complex ‘Les Dockx‘. We laten ons onderweg verleiden door de heerlijke tapas en ceviche van Toïa. Terwijl we nagenieten en niet uitgepraat raken over de geweldige indruk die originele architectuur kan nalaten.
Mucem culturele blikvanger Marseille
Mucem culturele blikvanger Marseille
Mucem culturele blikvanger Marseille

Ook leuk om te lezen:

21 thoughts on “MUCEM, de culturele blikvanger van Marseille

  1. Wij genoten ook enorm van het gebouw en gingen ook binnen een kijkje nemen (maar buiten is toch het mooist); mijn verslagjes zitten eindelijk in de pijplijn.

      1. Interieur Mucem was moeilijk op foto vast te leggen, veel vrij donkere zalen of niet evident qua invalshoek. Veel gebruik van video ook.

    1. De haven is echt prachtig, en ze ligt midden in het centrum! En zo’n zuiderse stad: altijd prettig. Ook al zijn er wel wat ruwe kantjes aan. Ik had ook geen idee dat je vlakbij Marseille zo’n prachtig natuurgebied hebt: les Calanques. Pittig om er te wandelen/klauteren, maar je wordt beloond met de prachtigste uitzichten!

    1. Ja hoor, bij speciale verjaardagen kiest de jarige een bestemming en dan trekken we er met ons viertjes een paar dagen op uit. En aangezien we met vier zijn, is er elke 2 of 3 jaar wel iets te vieren 😊. Zalig, die zussenreisjes 😍!

    1. Ik zal het ook blijven onthouden! Fantastische architectuur! Ik denk dat het in 2013 openging, naar aanleiding van de viering van Marseille als culturele hoofdstad van Europa. Bij de meeste steden zorgt dat voor bouw- en renoveerinitiatieven en Marseille heeft er ook haar voordeel mee gedaan, denk ik.

Altijd fijn om je reactie te lezen: