Fort William, love it or hate it. Het relatief kleine stadje van 10.000 zielen aan de voet van Ben Nevis, de hoogste berg van Schotland, staat bekend als de ‘Outdoor Capital of the UK’. En dat zegt alles. Fort William zelf is namelijk niet bijzonder bezienswaardig, maar het is wel de perfecte uitvalsbasis om de onbeschrijflijk mooie natuur van de westelijke Hooglanden te verkennen. In de zin van: geweldig goed gelegen en voorzien van voldoende mogelijkheden om mondvoorraad, benzine en alle mogelijke ‘gear’ in te slaan. Als je in Schotland een plek zoekt waar ruige bergen, glinsterende meren en een royale snuif avontuur samenkomen, dan is Fort William de ideale bestemming.
Welke leuke dingen zijn er zoal te beleven en waar kan je de inwendige mens versterken? Dat lees je hier!
Fort William, het hart van de Hooglanden
Fort William is genoemd naar Willem III van Oranje die in de 17de eeuw ook koning van Schotland was. De stad kan prat gaan op een rijke geschiedenis en een gastvrije sfeer. Ze ontstond als een kleine nederzetting, beschermd door een fort, in de afgelegen Schotse woestenij ten noordenwesten van Glasgow (2.5 uur rijden).
Wie zich een beetje inleest voor hij/zij een eerste keer naar de Schotse Hooglanden vertrekt of wie een fervente wandelaar is, weet dat Fort William ook het eindstation is van de populaire langeafstandswandeling de West Highland Way (152 km). Nooit van gehoord? Lees dan zeker het boeiende verhaal “Landlijnen” van Raynor Winn of snuffel wat rond op de website van de WHW. En dan is er ook nog die andere langeafstandsroute, The Great Glen Way, die start in Fort William en naar Inverness loopt (125km). Alsof dat nog niet genoeg is, is Fort William ook het vertrekpunt voor een andere wandelroute, de East Highland Way (132km), die eindigt in de Cairngorms. Zelf heb ik me nog niet aan zulke exploten gewaagd. Maar het kriebelt wel. Een beetje.
Het centrum
Fort William schurkt zich tegen de flanken van Ben Nevis aan maar kijkt ook uit over het romantische Loch Linnhe, op het eerste zicht een meer, maar in werkelijkheid de langste zee-inham van Schotland. De stad heeft eigenlijk maar één grote hoofdstraat en die is verkeersvrij. Je vindt er de belangrijkste winkels (een Tesco), het West Highland streekmuseum, en een reeks traditionele pubs en restaurants. Verder is de stad een bescheiden knooppunt van (spoor)wegen en kanalen en lijkt de toegangsweg wel afgezoomd met b&b’s en vakantiehuizen. Tijdens werkdagen kan het hier druk zijn, getuige het parkeerterrein tussen de stad en Loch Linnhe dat ’s ochtends en ’s avonds zo goed als leeg is, maar overdag vlotjes gebruikt wordt. Wel zo handig toch.
Fort William voelt als een kleine stad, maar heeft alles wat je nodig hebt om je thuis te voelen in de dunbevolkte Hooglanden.
Uitstappen vanuit Fort William
Loch Linnhe – 50 kilometer glinstering
Je kan er niet naast kijken, Fort William strekt zich uit langs Loch Linnhe. Glinsterend water tegen mistige silhouetten van bomen en bergen, dat is wat me bijblijft van het schilderachtige meer. We hadden het geluk te logeren in een vakantiehuisje met uitzicht op het loch, op 5 kilometer van Fort William. Elke dag kleurt de combinatie van bergen en water anders – of ze verdwijnt, als er mist en nevel hangt. Vooral de zonsopgang en zonsondergang zijn sprookjesachtig met een weelde aan tinten van rood-roze-geel- oranje en blauw. Alsof je het hoofdpersonage bent in je eigen romantische film. Al kunnen de muggen op een zomeravond de sfeer wel bederven.
Zelfs al logeer je hier niet, rij gewoon langs het meer, stop bij één van de baaien – met zijn vijftig kilometer lengte is er keuze genoeg – om …te ademen, van de stilte te genieten en even niets te doen. Zalig!
Op zoek naar actie? Dan doorklief je in je kayak het rustig kabbelende water of boek je bij de steiger in Fort William een rondvaart op het meer om zo de top van Ben Nevis spotten.
Ardnamurchan Peninsula – het Wilde Westen van Schotland
Meer zin om te ontsnappen aan de hectiek van alledag? Neem dan bij Corran de ferry naar het Ardnamurchan-schiereiland. Het is een korte overtocht, maar het voelt als een mini-avontuur.
Terwijl je aan boord gaat, streelt de frisse zeelucht je wangen en hoor je het zachte kabbelen van het water tegen de boot. Tijdens de korte overtocht geniet je van de rust en het uitzicht op de omliggende heuvels. De kans is zelfs groot dat een nieuwsgierige zeehond of dolfijn je begroet – altijd een bonus! Op Ardnamurchan ben je snel in buitengewoon mooie, afgelegen gebieden. Denk: ruige landschappen, kronkelende weggetjes en het meest westelijke punt van het vasteland van Groot-Brittannië. Mèt ‘lighthouse’ en een schitterend uitzicht – en een lesje in nederigheid voor ons, kleine mensen, in die onmetelijke woeste natuur. Het is de perfecte plek om je telefoon uit te zetten (ok, na die ene selfie dan) en gewoon van de stilte te genieten. Op die paar krijsende meeuwen na.
Glencoe – magische en beruchte vallei
Nog een plek in de buurt van Fort William die je niet mag missen: het dorp Glencoe en de magische Glencoe vallei. Wij hadden superveel geluk met het weer en maakten er onvergetelijke tochten langs stenige, smalle en steile paden tussen de paarse zomerheide, langs kabbelende beekjes en watervallen en sublieme dalen en heuvelruggen. Wat een voldoening als je eindelijk -zwetend en puffend- boven aankomt. En wat een beloning als je om je heen kijkt!
Bref, Glencoe is alsof je een schilderij binnenstapt, maar dan met een vleugje historisch bloedvergieten – google de “Glencoe Massacre” voor een dosis duistere geschiedenis. Of lees de blogpost die ik over Glen Coe schreef. Je begrijpt het al: dit dal is een walhalla voor wandelaars en fotografen. Of voor mensen die gewoon willen staren, luisteren en één worden met de natuur.
Ben Nevis – Koning der Bergen
Nood aan een stevige workout? Dan is er de beklimming van Ben Nevis! Zelf waagden we het niet om de zware tocht van minstens 6 à 8 uur (16km h&t ) aan te vatten. De weersomstandigheden waren niet optimaal. En ervaren munro-klimmers zijn we al helemaal niet. Ook al biedt de hoogste berg van het VK je killer-uitzichten , en geeft de toch je het gevoel dat je een echte Highlander bent. Voorlopig nog geen tartan dus voor ons.
Waarschuwing: een goeie conditie is absoluut noodzakelijk voor deze klim, en je moet je voorzien op alle weersomstandigheden. Er gebeuren veel ongelukken door hevige windstoten, sneeuw of plots opkomende mist waardoor je het pad niet meer ziet en van de kliffen kan donderen. Een kompas is handig om de steile hellingen van de noordoostkant te vermijden en om uberhaupt het juiste pad te blijven volgen. Het veiligst is het om de tocht te doen met een plaatselijke gids.
Nevis Range Gondola – zweven naar adembenemende hoogten
Wij trokken dan maar naar een buur van Ben Nevis, de Aonach Mor, de op één na hoogste berg van Schotland. Kwestie om van hieruit toch Berg Nevis te bewonderen. Comfortabel zweefden we met de gondel naar boven. Vanuit de lucht zagen we waaghalzen het uitdagend steile mountainbiketrail naar beneden slalommen. Wauw!
In de winter is dit een ski-resort.
Eenmaal boven verwelkomde een wel zeer frisse berglucht ons. De truien in onze rugzak kwamen goed van pas!
Vanaf het gondolastation lopen er verschillende paden naar indrukwekkende uitkijkpunten. Maar boy, wat een wind! We vochten ons een weg naar de uitzichtpunten via kale, rotsachtige paden. En genoten van het panorama aan onze voeten: Loch Linnhe en Fort William strekken zich daar in mini-formaat uit. Achter ons, richting Ben Nevis, was het echter minder: degene om wie het te doen was, Schotlands hoogste berg, hulde zich hooghartig in wolken en mist.
Het spectaculaire landschap en de stille ongenaakbaarheid van de kale rotsen op Aonach Mor zijn indrukwekkend. Daar hoorden natuurlijk ook wat hoogstaande foto’s bij!
Kanttekening: de ‘echte’ tocht naar de bergtoppen in Glencoe gaf wel meer voldoening dan de comfortabele gondelvlucht naar de top van de Aonach Mor.
Steall Falls – waterval met Wow-effect
Vlakbij Fort William en Ben Nevis (= de berg Nevis) is er dus ook de Glen Nevis (=de Nevis vallei) en de Nevis Gorge. Daar vind je na een korte wandeling ook één van de meest fotogenieke watervallen van Schotland, Steall Falls. Hij figureert trouwens ook als decor in de Harry Potter films. Het pad ernaartoe loopt door een schilderachtige vallei in het Nevis-massief. Het is soms smal en avontuurlijk, je krijgt wel eens de kriebels als je over de rand kijkt… Aan het eind wacht de spectaculaire waterval van 120 meter hoog. En voor wie zich wil bewijzen: een kabelbrug over de rivier! Spannend !
Wij kregen de wegbeschrijving van onze gastvrouw, maar hadden te weinig tijd in Fort William om de waterval te bezoeken. Graag een verslagje? Dat vind je hier
Neptune’s Staircase – technisch vernuft
Niet zo ver ten noorden van Fort William is er nog een andere bezienswaardigheid die de moeite waard is. Voor de techneuten én romantici onder ons.
Bij Neptune’s Staircase zie je hoe het Caledonisch Kanaal gracieus over zomaar eventjes acht sluizen na elkaar klimt. De metalen sluisdeuren draaien schurend open, het water borrelt terwijl het niveau langzaam stijgt, en een schipper leunt nonchalant tegen zijn boot alsof het de normaalste zaak van de wereld is. De combinatie van techniek en sereniteit is fascinerend . De acht sluizen helpen de boten letterlijk een trap op. Cool!
Wij konden hier wel uren doorbrengen met staren naar de precisie van het mechanisme en het geduld van de schippers. Een bijna hypnotiserend schouwspel.
Glenfinnan en de Harry Potter-trein
De beroemde scène met de Harry Potter-trein die het Glenfinnan viaduct over rijdt, kan je herbeleven als je de A830 van Fort William naar Mallaig volgt en je een goeie plaats vindt om je op te stellen (bijvoorbeeld bij het Glenfinnan Monument). Je hoort al van ver het stampen van de wielen, het sissen en puffen van de stoom en de hoge indringende toon van de stoomfluit.
Of je kan natuurlijk ook zelf aan boord stappen van de historische stoomtrein – mits reservatie van een stevig geprijsd ticket- en je een tovenaarsleerling op weg naar Zweinstein wanen. Je zoeft langs adembenemende landschappen, terwijl je met je toverstaf zwaait en “Expelliarmus!” schreeuwt naar een medereiziger of de conducteur.
Meer over Harry Potter in de Schotse Highlands las je al in mijn vroegere blog.
Eilean na Moine – mystiek eiland
Op diezelfde A830 van Fort William naar Mallaig spot je na een stuk Single Track Road aan je linkerkant het stille water van Loch Eilt. Daarin ligt Eilean na Moine, een klein, met bomen begroeid eiland dat een bijna magische sfeer uitstraalt.Het lijkt wel een plek die alleen in verhalen voorkomt. De reflectie van de bomen in het glasheldere water, de donkere wolken die er tijdens ons bezoek hingen, het druppen van de regen en de zachte golven die tegen de oevers klotsten, creëerden een sfeer van rust en contemplatie. Een locatie die perfect gecast is voor de laatste rustplaats van Albus Perkamentus. Een plek die je stil maakt en laat dromen.
Whiskyproeven bij Ben Nevis Distillery
Zoals in zovele Schotse stadjes, vind je ook in Fort William en omgeving whiskystokerijen. Omdat we onze blik scherp moesten houden op de kronkelige en smalle Schotse wegen, lieten we zo’n bezoek links liggen. Maar als je niet hoeft te rijden: laat je innerlijke Schot naar boven komen met een bezoek aan de Ben Nevis Distillery. Je leert er alles over de kunst van het whisky maken (en drinken). Een gids vertelt vol passie praten over mout, vaten en ‘het water van het leven’, terwijl de bezoekers ondertussen denken: “Wanneer mogen we proeven?” …
Fijne eetplekken
Er zijn een heleboel hotels, restaurants en pubs in Fort William. Maar als je uit wil eten: altijd reserveren. Er zijn niet veel ‘steden’ in de Hooglanden en dus ook niet veel winkels of restaurants. Wil je uit eten, dan ga je naar een stad, reserveer je of … schuif je aan.
Onze favorieten
- Ben Nevis Inn: traditionele pub met een bar- en een restaurantgedeelte. Bier van het vat, een keur aan whisky en superlekkere voedzame maaltijden. Je kan er ook overnachten en het interieur is nog helemaal ‘very British’.
- The Wild Cat: superleuke en hippe plek in een gerestaureerd pand in de voetgangerszone – vegan ontbijt en lunch, maar ook heerlijk voor niet-vegans. Er zitten veel co-workers en er worden leuke spulletjes verkocht zoals de naïeve tekeningen van Finlay Wild (°1984), een Schotse hardloper en bergbeklimmer die 12 keer de Ben Nevis Race heeft gewonnen en ook een ultratrail-kampioen is. Finlay ging naar school in Fort William.
- The Great Glen: reusachtige doordeweekse pub met een waaier aan bieren en whisky’s en een uitgebreide kaart met basismaaltijden. Bereid je erop voor dat de helft van wat er op de kaart staat niet beschikbaar is (geen leveringen of voorraad uitgeput) maarre… ze hebben er wel Belgische chocoladesaus!
Slot
Fort William en de omliggende Hooglanden vormen een schatkist van ervaringen die de zintuigen prikkelen, het lichaam uitputten en de geest verrijken. Of je nu Ben Nevis beklimt, geniet van de magie van Harry Potter-locaties of ontspant bij het glinsterende water van Loch Linnhe, hier zijn avontuur en sereniteit in perfecte balans in een onvergetelijk mooi kader. Hoeft het nog gezegd? Wij zijn fan!
Praktische tips
- Beste reistijd: hoogseizoen (zomer) versus rustige maanden in de lente/herfst.
- Logeren: van knusse B&B’s tot avontuurlijke campings. Wij logeerden in één van de twee Heron Bay Lodges enkele kilometers van Fort William. Heerlijk!
- Bereikbaarheid: met de auto, trein of boot (zoals de ferry naar Skye).
Ook leuk om te lezen:
- Schotse Hooglanden: dromen van de betoverende Glen Coe-vallei
- 5 niet te missen toppers op het eiland Skye
- Wat je moet weten over de Schotse hooglanden
Weer zo’n hele echte Wanderfull reportage. Dank.
☺️Dankjewel Toos!