Over onze verrassende ontmoeting met lamantijnen (manatees)

“Zwemmen met lamantijnen in Crystal River: onvergetelijk!” zei de reisagent(*). Zes maanden geleden. Toen onze Floridareis nog een vaag plan was. En ik pleisterplekken sprokkelde voor onze roadtrip.

Al snel werd het lijstje met must-sees voor Florida echter buitensporig lang. In verhouding tot de 11 vakantiedagen die we uitgetrokken hadden. Want de ‘Amerikaanse’ zoon heeft slechts 10 vakantiedagen per jaar. En de onderwijzende echtgenoot moet zich houden aan de schoolvakanties. En zoon twee noch ik wilden het hele land in ijltempo afsjeezen met de auto (eersteklas-wagenziektekandidaat, weet je nog). Dus het reisprogramma werd bijgesteld. Geen manatees/lamantijnen/zeekoeien. En al helemaal niet toen ik bij collegabloggers las dat je vanaf april weinig kans hebt om lamantijnen te spotten. Het water van de Caraïbische zee wordt dan immers warmer en dan verlaten ze Florida’s rivieren om dieper in zee te zwemmen. Een lamantijn heeft een watertemperatuur van min. 18°C nodig, en prefereert een ondiep badje van 25-30°C. (Geen angst dus dat ze in de Noordzee aan je tenen zullen knabbelen!)

Key Largo

Tijdens onze roadtrip in Florida verbleven we een paar dagen in Key Largo, het meest noordelijke eiland van de koraaleilandenarchipel The Keys. In een oud uitgeleefd hotel. Maar prachtig gelegen aan een kleine inham. ’s Ochtends was er ontbijt op het terras. Onder de palmbomen en naast de yachten. En er was een mini-balkonnetje. Met uitzicht. Dat compenseerde voor de aftandse kamer.

Op een mooie ochtend – elke ochtend eigenlijk in Florida- ontdekten we een grote, lichte schaduw in het water. Mysterie! Onmiddellijk naar beneden, naar de kaai. Jaws indachtig ;)…

Key Largo lamantijnen

En inderdaad, naast één van de zeilyachten dook de reusachtige schim, zo’n 3 m lang, opnieuw op…

Key Largo lamantijnen

En toen …verscheen dit gekke slurfsnuitje boven water. Om te slurpen van het zoetwaterstraaltje uit de boot. – Dag haai!

Key Largo lamantijnen

Het wezen bleek totaal niet bang te zijn en zwom dichterbij. We keken onze ogen uit. Een lamantijn/zeekoe! In ons dok! En wat een kolos!

Key Largo lamantijnen
Even een luchtje scheppen boven water

 

Key Largo lamantijnen
de ruwe lichte huid is hier en daar begroeid met algen
Key Largo lamantijnen
Elke 20 minuten even boven water ademhalen – een nachtje doorslapen kan-ie dus vergeten !

 

Key Largo
het publiek

Lamantijnen bestaan als soort al zo’n 50 miljoen jaar. Ze zien er ook wat prehistorisch uit, met die ruwe huid. Deze oerwezens waren ook de aanleiding voor de mythes over zeemeerminnen. Al moet je volgens mij toch al flink gedronken hebben om hen te verwarren met een vrouw. Maar ooit las ik in ‘De kroongetuige’ van Maarten ’t Hart ook over de gelijkenis tussen een menselijk lichaam en een lamantijn.

Als ze sierlijk door het water bewegen lijken het een soort trage zeehonden, maar in werkelijkheid zijn het zeezoogdieren die verwant zijn met olifanten. Daar zit die slurf natuurlijk voor iets tussen. Hun voorpoten zijn vinnen geworden, achterpoten hebben ze niet meer. Ze kunnen niet meer uit het water. Maar ze ‘wandelen’ op hun voorvinnen over de (ondiepe) zee- of rivierbodem om zeegras te eten.

En even geruststellen: lamantijnen vallen nooit aan. Tenzij hun kleintjes bedreigd worden, dan geven ze krokodillen of orka’s een kopstoot. Wij ervaarden zelf hoe vreedzaam ze zijn: met hun snorharen betasten ze voorzichtig je hand. Hun huid voelt leerachtig aan.

Key Largo lamantijnen

Key Largo lamantijnen

 

Key Largo lamantijnen
Ongelooflijke ervaring om een wild, bijna prehistorisch dier van zo dichtbij te zien en aan te raken!
Key Largo lamantijnen
neusgaten, oren en ogen gesloten

Plots bleek er nog een tweede lamantijn in de buurt te zijn, een kleintje. Mogelijk ging het om een moeder met jong.  Ze bleken al een paar maal gezien te zijn in de baai. Meestal leven lamantijnen alleen, maar kleintjes blijven twee jaar bij de moeder. Ze hebben een complex communicatiesysteem waarover nog niet alles geweten is. Fascinerend!

Het kleintje was duidelijk meer op zijn hoede en liet zich niet benaderen.

Key Largo lamantijnen

Key Largo lamantijnen
reusachtige vreedzame oerkolos

 

key largo lamantijnen
Knusse knuffel. En een staart als peddel.

 

key largo lamantijnen

Lamantijnen kunnen wel 60 jaar oud worden en zijn ondertussen met uitsterven bedreigd. Dat heeft te maken met de mens. Door de klimaatverandering wisselt de watertemperatuur. In water van minder dan 18°C sterven ze. En ze hebben ook zuiver water nodig, met voldoende gezonde waterplanten (zeegras). Ze verkauwen soms wel 100kg gras op één dag. Daarom worden ze ook ‘zeekoeien’ genoemd. Door al onze chemische stoffen die in de rivieren en zeeën terechtkomen, wordt het steeds moeilijker voor hen om voedsel te vinden.

In Florida sterven ook jaarlijks een aantal lamantijnen omdat ze verwond worden door de schroeven van buitenboordmotoren van schepen. Wij denken dus een beetje bezorgd terug aan deze twee bijzondere dieren waarmee we kennismaakten. Hebben zij een kans temidden van al die yachten? Zullen zij overleven?

Wij duimen. En koesteren deze onvergetelijke ontmoeting.

Key Largo

NB. Over zwemmen met lamantijnen in Crystal River schreef Carolien van Dream the World een stukje. En ook Margit Reist maakte het mee.

Meer tips voor Florida? Lees ook:

 

33 thoughts on “Over onze verrassende ontmoeting met lamantijnen (manatees)

  1. Wauw, wat een bijzondere ervaring zeg! Lijkt me echt heel tof om deze bijzondere dieren zo onverwachts te bewonderen. Mooi vind ik ze niet, maar wel heel intrigerend! Tof joh!

    1. Blijkbaar zijn ze verzot op zoet water. Ze komen uit de oceaan de rivieren en inhammen op als het oceaanwater afkoelt. De twee die wij zagen dronken van het water dat uit de boten druppelde. Maar niet erg veilig om zo tussen die boten door te zwemmen – of er zelfs aan gewend te worden, vrees ik.

  2. Ach wat gaaf!! Bijzondere beesten zijn het. Ik heb ze in Belize gezien. Hier komen ze wel errrrgg dichtbij hoor! Vraag me wel af of dat goed is voor ze zo dicht bij de kust.

      1. Eigenlijk moet er vooral aan vervuiling van de oceanen en rivieren iets gedaan worden – en aan de klimaatopwarming – maar met Trump aan het roer brandt dit op een laag pitje. In natuurgebieden staan er wel borden dat je max 15 mph mag varen en er mag geen zog zijn (bijv. in de mangroves). Bij Crystal River word je beboet als je je niet houdt aan de afspraken ivm veiligheid en respect voor dieren en planten.

      2. Misschien als ze Trump overleven dat er meer gedaan kan worden voor ze begrijp ik. Als het dan maar niet te laat is.

  3. Wat een onvergetelijke ontmoeting. Van zeekoeien hoorde ik al, maar de benaming ‘lamantijnen’ was me totaal onbekend. Ze lijken me heel sympathiek. Ik hoop dat ze het overleven daar tussen de vele schroeven…

Altijd fijn om je reactie te lezen: