Ontspannende fietslus van Nieuwpoort naar Veurne en terug

Fietsen en genieten van een streepje cultuur en veel natuur? Deze 40 km lange fietslus aan de westkust stippelde ik uit met Fietsnet, de routeplanner voor het fietsknooppuntennetwerk.  Ze leidt via de duinen langs rustgevende polderlandschappen en pittoreske wegen, van Nieuwpoort naar Veurne en terug. Met enkele leuke  bezienswaardigheden in Veurne erbovenop en een fijn adresje om daar wat bij te tanken.  Saddle up!

Start van de fietslus: Nieuwpoort/Oostduinkerke

We  springen op de e-bike in Nieuwpoort – Groenendijk bij nummer 96 en peddelen gezapig richting Oostduinkerke-dorp. Een gevarieerd pad langs bossige duinen en een villawijk brengt ons in de hoofdstad van de garnaalvissers. Tot mijn verbazing ontdekken we er, buiten verwijzingen naar het UNESCO-werelderfgoed, ook een Evangelische kerk.

Even verderop stappen we af bij het Visserijmuseum dat volop verbouwd wordt (met ook nog een subsidie-upgrade van 133% in de volgende periode).  Het weer is te mooi om binnen te gaan, dus het blijft bij genieten van het gedicht op de gevel. En on we go, langs ‘Pet Therapy’, een reeks rode zeehonden in kunsthars, een kunstwerk van Oostduinkerkenaar William Sweetlove.  In de haven van Breskens zag ik zijn knalrode pinguïns al, een sculptuur die aandacht vraagt voor de opwarming van de aarde. Tussen knooppunt 66 en 98 rijden we de polders in, langs het golfterrein van de Koksijdse club Ter Hille, en zo bereiken we de Veurnse Vaart.  Een kaarsrecht kanaal , 17meter breed en 1.90m diep, met de schop uitgegraven in 1620, 400 jaar geleden.

Kunst langs de Veurne Vaart

Hier kan het verstand helemaal op nul, want het is gewoon ‘rehtendeure’. Een stevige kopwind waait alle zorgen uit mijn hoofd. Kromgebogen over het stuur schakel ik een versnelling hoger. Ik laat het elektrisch motortje zijn werk doen terwijl aan de ene kant de akkers, aan de andere kant de Veurnse Vaart (kanaal Nieuwpoort – Duinkerke) ons vergezellen.

In Wulpen ontdek ik tot mijn verbazing de ‘Florizoonebrug‘ tussen Dijk en Conterdijk. Na eventjes checken met de betrokkene blijkt ze vernoemd te zijn naar de familie van ex-collega Mieke Florizoone. Wat is de wereld klein :).  De brug dateert uit 2007 en vervangt een steile en moeilijk toegankelijke oudere brug.  De naam ‘Florizoonebrug’ haalde het op vijftig andere voorstellen.  Hij verwijst naar de grote familie Florizoone, waarvan alle telgen hier in de buurt opgroeiden. Zij drukten hun stempel op het maatschappelijke en culturele leven in de streek.

Te land en ter zee

Dankzij de brug kunnen de mensen van de zee en die van ,,te lande” elkaar weer makkelijk ontmoeten. Dat wordt ook verzinnebeeld door het kunstwerk ,,Blij Weerzien” van Jenny Reynaert op de oever. Reynaert maakte 2 bronzen beelden die de brugomgeving een bijzonder cachet geven. Een man en vrouw zitten in  een gepolijst houten kader. Op het kader geeft de beeldhouwster wat uitleg over ,,Blij Weerzien”. ,,Mijn beelden vormen het symbool van de herstelde relatie tussen de Dijk en de Conterdijk, tussen Wulpen en Oostduinkerke, de landmens en de zeemens, het Blote en de zee”, aldus Jenny. Op de andere kant van het kader lees je het gedicht ,,Het Blote” van Fernand Florizoone.

Na korte tijd (dankzij de e-bike) zien we de torens van Veurne opduiken.

Rondje Veurne en bijtanken

Ik bol Veurne binnen, en zet via de winkelstraat koers naar het centrum, waar de marktkramers net …opkramen. Het historische stadhuis dat in de stellingen staat, was tijdens de Eerste Wereldoorlog het hoofdkwartier van koning-soldaat Albert I. Daarnaast torent de spits van het belfort omhoog en al even indrukwekkend is de Sint-Walburgakerk erachter. De kerk is als een reusachtig en statig schrijn voor de relikwie van het Heilig Kruis en de relieken van Sint Walburga zelf (10de eeuw) natuurlijk.

In  het groen ertegenover ontdek ik nog het standbeeld van een Veurnse muzikale ereburger :).

Sint-Niklaastoren

Daarna maak ik nog een ommetje langs de Sint-Niklaastoren (13-14de eeuw). Daar ontdek ik dat hier al in de 12de eeuw een Norbertijnerabdij buiten de stadsmuren bloeide, later verhuisde ze naar de binnenstad. En dat Veurne zelf eigenlijk ontstond uit een burcht die gebouwd werd als verdediging tegen de Noormannen.  Het huidige, eerder slaperige, stadje was ooit  (in de 12de-13de eeuw) een bloeiende handelsstad die zelfs deals sloot met het overzeese Londen.

Ik beklim de toren en haast me, want elk kwartier luiden de klokken van de beiaard – ZEER luid. Dan is het beslist comfortabeler om buiten op het uitzichtplatform te staan. Daar heb je een geweldig panoramisch uitzicht op de stad en haar omgeving. Van Duinkerke tot Diksmuide en verder.

.

Uniek is ook dat deze toren de tweede belforttoren van de stad is. ‘Eén is geen’ moeten ze in Veurne gedacht hebben, want omdat de stormklok in de Sint-Niklaastoren bleef hangen, wordt hij dus ook beschouwd als een belforttoren. Naast die van het ‘echte’ belfort dan.

Milis

Ondertussen is het tijd geworden om de inwendige mens wat te versterken, en als ik dit kleine terrasje zie, ben ik verkocht.

De brownie was heerlijk!

Daarna bol ik naar de stadsrand en verlaat ik Veurne aan de zuidkant (knooppunt 83 en 4). Ik zet koers naar het vredige hinterland dat ooit een gruwelijk strijdtoneel was.  Ik spot ondertussen nog een prachtig oud herenhuis dat ook een b&b blijkt te zijn – een adresje voor een volgende keer?  Langs het zachtkabbelende water gaat de tocht verder.

De stilte van het hinterland

Steenkerke. Zo’n drie kilometer ten zuiden van Veurne beland ik in dit piepkleine dorpje te midden van de akkers. Het sfeervolle Romaanse kerkje met kerkhof trekt de aandacht. Opvallend ook zijn de twee bonkige sculpturen  aan weerszijden van de ingangsdeur. Herken ik daar beeldend werk van Willem Vermandere? Een onverwacht streepje cultuur in dit landelijke gehucht:  de bekende Vlaamse kunstenaar en zanger stelt hier toevallig in 2023  tentoon: sculpturen, houtskooltekeningen, schilderijen.

Na nog een blik op het vredige kerkhof gaat de tocht verder langs kanalen en polders, verlaten asfaltbanen en veldwegels, tussen het graan en de korenbloemen met hier en daar wat wuivende wilgen en abelen. De zon brandt, een tractor – of is het een dorsmachine? –  gromt in de verte.

Het land wordt doorsneden door weer een vaart.

Windmolens, kapelletjes en oorlogsverhalen

Van Steenkerke voert het via Eggewaartskapelle (15) naar Avekapelle (18) en Rousdamme (61). Bij knooppunt 15 maak ik een kleine omweg om via het molenpad nog tot bij de oude molen te komen. Enkele fietsers picknicken aan de voet ervan, een leeuwerik tiereliert.

Als ik het Sinte-Katharinakapellepad insla, lijkt het wel of ik gewoonweg de hele akker doorkruis per fiets.  Ik bereid me er al op voor dat het pad te midden van de velden zal eindigen, maar uiteindelijk arriveer ik toch terug in de bewoonde wereld, op het Kastanjeplein van Sint-Katharinakapelle waar ooit de kerk van het gehucht stond. Sint-Katharinakapelle en Pervijze liggen vlakbij elkaar, waardoor er twee kerken op slechts enkele honderden meters van elkaar lagen, dat was een beetje veel natuurlijk. Nu is er enkel nog een klein Sinte-Katharinakapelletje en een niet echt charmante toren die het Belgische leger hier bouwde tijdens de Eerste Wereldoorlog als observatiepost.

Madonna’s van Pervijze

Want dit is Pervijze, een dorp dat tijdens de oorlog vlakbij en soms op de frontlijn lag. De hele oorlog lang bleef het wel (kapotgeschoten) geallieerd grondgebied. En het dorp werd internationaal beroemd dankzij de ‘Madonna’s van Pervijze’  twee  heldhaftige Schotse Rode Kruis-verpleegsters,  Mairi Chisholm en Elsie Knockers. Zij richtten hier in een kelder een medische voorpost in zodat de gewonde soldaten niet te ver moesten vervoerd worden vanaf het front.  Het Belgische leger kon er niet mee lachen dat er nu ook vrouwen vlakbij het front aan de slag waren.

Frontzate

In Pervijze sluit ik aan op de Frontzate,  de naam voor de vroegere spoorweg tussen Diksmuide en Nieuwpoort(14 km). Die speelde een belangrijke rol bij de onderwaterzetting van de Ijzervlakte tijdens de Eerste Wereldoorlog. De spoorwegberm werd als dijk gebruikt waarachter de Belgische soldaten zich terugtrokken. Hier werd het Duitse leger dus tot stilstand gebracht. Nu is de voormalige spoorlijn een fietspad:  één loodrechte groene lijn naar Nieuwpoort.

Oorlogsrestanten

Langs de spoorlijn vind je nog heel wat overblijfselen van de Eerste Wereldoorlog: bakstenen schuilplaatsen, betonnen bunkers, observatieposten en geschutstellingen.

Te midden van de rustige polders is er ook dit  landschapskunstwerk van Lucas Coeman. Het  verwijst naar de houten passerellen die door de soldaten werden gebruikt in de “verdronken” Ijzervlakte.

In Ramskapelle is ook het oude stationsgebouw bewaard (knooppunt 57). Deze overblijfselen zijn de getuigen van de bittere strijd die hier tussen 1914 en 1918  werd uitgevochten.

Koolhofput

En zo is de fietslus bijna rond.  In het natuurgebied de Koolhofput vlakbij Nieuwpoort  kuieren wandelaars ontspannen en genietend rond. Enkele hengelaars turen geduldig naar het water. Vogelaars stellen zich op met verrekjkers en imposante cameralenzen.

Het natuurgebied glijdt aan mij voorbij terwijl de torens van Nieuwpoort-stad al wenken (7).  Daar wacht de vismijn op me. En de havengeul met vuurtoren.

Verderop is er dan eindelijk Nieuwpoort-Bad.

En de eindeloze zee.

Ook leuk om te lezen:

• Fietsen in het hinterland van Middelkerke en Nieuwpoort
• Käthe Kollwitz’ treurende ouderpaar in Vladslo
• Terug in de tijd in Talbot House in Poperinge
• Uit-tip: fietsen langs Beaufort 2018, het gratis kunstenparcours aan de Belgische kust
• Fietsen naar de Minnebron, het Zoet Water en de Dijlevallei
• Fietsen langs en door het water in Bokrijk
• Fietsen langs het Zoet Water en de Dijlevallei
• Een memorabele fietstocht door de bomen