Rood-geel-blauw in het Rietveld Schröderhuis

Rood, geel en blauw:  de primaire kleuren. De kleuren van de iconische Rietveldstoel. En van het Rietveldhuis. Of beter: het Rietveld Schröderhuis. Een pracht van een moderne woning uit … 1924(!) in Utrecht.  Een must-see voor iedereen die houdt van design en architectuur. Kon ik dus niet links laten liggen tijdens onze verkenning van Utrecht met  Visit Utrecht Region. Dit UNESCO- werelderfgoedoptrekje is niet groot, maar wat een parel is het! Mijn hart maakte een sprongetje toen ik de strakke gevel van de beroemde woning zag opdoemen in de  Prins Hendriklaan 50.  Wat me het meest bijbleef? Dat lees en zie je hier!

Rietveld-Schröderhuis impressies

Atypisch rijhuis

Als we door deze prettige buitenwijk van Utrecht wandelen, met kleine voortuintjes vol bloesems -en fietsen – , reikhalzend uitkijkend naar het Rietveld-Schröderhuis, worden we verrast door de originele stijl van de befaamde woning van de hand van architect, meubelmaker en kunstenaar Gerrit Rietveld. Zelfs nu, bijna 100 jaar nadat het huis tot stand kwam, springt het in het oog en lijkt het indrukwekkend modern. Wat een prachtig lijnenspel, en hoe ingenieus zitten de gevels in elkaar.

Woningen jaren ’20-stijl in de Prins Hendriklaan in Utrecht
Rietveld Schröderhuis rood geel blauw
Rietveld Schröderhuis met accenten in rood-geel-blauw: strakke lijnen en primaire kleuren gecombineerd met wit, zwart en grijs

’t Is weer een vrouw

Zeg nooit meer (zoals ik)  ‘het Rietveldhuis’ tegen het Rietveld-Schröderhuis. Want tijdens het bezoek wordt het onmiddellijk duidelijk dat de gefortuneerde opdrachtgeefster Truus Schröder-Schräder in sterke mate haar stempel heeft gedrukt op het huis. Meer nog, eigenlijk heeft ze het samen met Rietveld ontworpen, nadat hij een kleinere verbouwing had gedaan voor het echtpaar Schröder. Hij moest drie keer opnieuw beginnen alvorens de plattegrond goed zat voor -ondertussen weduwe-  Schröder. De samenhang tussen binnen en buiten,  de strakke soberheid van het interieur, de situering van de woon- en slaapkamers op de eerste verdieping: allemaal ideetjes van Truus Schröder. Een inspirerende dame moet zij geweest zijn. Ze bleef tot haar dood in 1985 in het huis wonen dat ze mee ontworpen had.

Binnen is buiten en buiten is binnen

Een keer binnen is het opvallend hoe ‘binnen’ en ‘buiten’ in elkaar overvloeien. Mevrouw Schröder wilde gewoonweg in alle kamers een deur naar buiten om die verbinding met de omgeving te versterken! In 1924 zag de buurt er wel heel anders dan nu: Schröders woonst leunde aan de ene kant tegen 4 rijhuizen aan, maar aan de andere kant keek ze uit over uitgestrekte polders. Dat was ook de reden waarom Truus Schröder dit bouwterrein gekozen had.  Vanuit haar driegevelwoning genoot ze samen met haar kinderen zo optimaal van de natuur.  En al helemaal vanop die prachtige eerste verdieping. Toen er later bij de woning een vierbaansautoweg én een viaduct kwamen te liggen, was er geen sprake meer van idyllisch uitzicht over de omgeving en opgaan in de natuur. Voor architect Rietveld mocht vanaf dat moment het huis evengoed afgebroken worden.

In het huis zien we ook dat de stalen kolommen die de buitenmuren mee ondersteunen, afwisselend binnen en buiten doorlopen.  Die extra-ondersteuning was ook nodig omdat de binnenmuren geen dragende functie hebben. Rietveld bracht binnen en buiten samen in een ruimtelijk spel van lijnen, balkons, insprongen en luifels.

Door de grote ramen en de samenvouwbare wanden op de eerste verdieping lijkt het tenslotte wel alsof je bijna buiten leeft,  de hele ruimte is heel licht en lijkt door haar openheid erg ruim.

Rietveld Schröderhuis rood geel blauw
Stalen kolommen lopen binnen en buiten door – een ruimtelijk spel van lijnen, van drie dimensies, net zoals in dit lichtarmatuur en in de befaamde Rietveldstoel.

Rood, geel en blauw

Het aparte kleurenpalet van deze woning, daar valt niet naast te kijken natuurlijk.  Dat maken de slofjes al duidelijk, die we aantrekken om de vloer niet te beschadigen. Het rood-geel-blauw van Piet Mondriaan en De Stijl zijn niet veraf. En dat is dan weer de verdienste van meubelmaker/architect Gerrit Rietveld. In het hele huis komen deze primaire kleuren consequent terug, in combinatie met niet-kleuren zwart, grijs en wit. De vloer, het plafond, de meubels, de metalen kolommen: wat een gewaagde evenwichtsoefening! En de kleuren zijn vooral ook functioneel. Zo zijn de kastdeuren en lades in de keuken wit, behalve op de plekken waar je ze vaak aanraakt: daar zijn ze zwart. Handig toch, met die vuile vingers?

Ook de kleuren van het plafond veranderen met de reflecties via de glaspanelen bovenaan de muren.

Rietveldstoel

Als kers op de taart staat de iconische Rietveldstoel in de kinderkamer op de eerste verdieping te pronken. Slechts vier planken en 13 vierkante latjes houden het geheel samen. Of hij gemakkelijk zit? Ik betwijfel het, maar hij ziet er in elk geval fantastisch uit. En origineel is hij zeker!

Rietveld Schröderhuis rood geel blauw

Praktisch en functioneel

Indrukwekkend ook hoe functioneel en doordacht deze experimentele woning is. Dat merk je al in het kleurgebruik, maar ook in ontelbare andere kleine en grote ingrepen.  Om met de grootste te beginnen: de binnenmuren tussen de kamers en de woonruimte op de eerste verdieping worden voor onze ogen dicht- en opengevouwen en zo wordt de hele verdieping één grote multifunctionele ruimte.  Truus Schröder moet een avant-la-lettre fan van ontspullen geweest zijn, want veel opbergruimte heb je in deze sobere kamer niet. Al zijn de inbouwkasten wel ingenieus ontworpen.

Rietveld Schröderhuis rood geel blauw

Rietveld Schröderhuis rood geel blauw

badkamer achter een schuifwand
Rietveld Schröderhuis rood geel blauw
Ook de panelen rond de traphal kunnen helemaal open- of dichtgevouwen worden: isolatie tegen de kou versus ruimtegevoel

Enkele kleinere praktische ingrepen die me verrasten: om de ramen te verduisteren voorzag Rietveld gekleurde houten panelen, die overdag dan weer als legplank in een rek fungeerden. De trap op de benedenverdieping zit verscholen achter een schuifdeur.  Stoelen en tafeltjes kan je uitklappen.  Kinderbedden worden sofa’s. En voor de leveranciers van de boodschappen is er een praktisch buitenkastje/doorgeefluik bij het keukenraam, genre ‘Bring me’.  Wilde de leverancier de bewoners of de meid spreken, dan was er bij de keuken de speciale belknop en via de ‘spreekbuis’ kon hij contact opnemen. Geweldig, toch? Hoe vooruitstrevend kan je zijn? Geen wonder dat de kinderen Schröder op school geplaagd werden omdat ze in zo’n raar huis woonden.

Bedden die overdag, met opengeschoven wanden, sofa’s worden.

Tijdloze vormgeving

Wij waren dus compleet weg van dit experimentele twenties-huis. De krachtige, strakke vormgeving heeft zelfs 100 jaar na datum nog steeds een moderne uitstraling. De originaliteit van het grondplan, de kleuren, de talloze grandioze vondsten,  ze blijven fascineren. Zo blij dat Rietveld zijn zin NIET kreeg en het huis bewaard bleef als UNESCO-werelderfgoed.

Achteraf drinken we nog een kopje koffie in de vroegere tuinschuur van het Rietveld Schröderhuis en daarna wandelen we via het Wilhelminapark tot in het centrum van Utrecht, waar de Domtoren  op ons wacht. Zalig!

Praktische info:

Het Rietveld Schröderhuis, Prins Hendriklaan  50 Utrecht,  is open van dinsdag tot zondag van 10 tot 15u.  Alle info voor bezoekers vind  je op de website. Samen met de aanpalende woning is het huis nu een museum, dat beheerd wordt door het Centraal Museum van Utrecht.

Wij combineerden de citytrip in Utrecht met een verkenning van de landelijke omgeving ten westen van de stad. Het charmante stadje Woerden was onze uitvalsbasis.  Inspiratie voor leuke uitstappen in de buurt vind je op de website van VisitUtrechtRegion.

Ook leuk om te lezen:

6 thoughts on “Rood-geel-blauw in het Rietveld Schröderhuis

  1. Hoe mooi en modern kan een huis uit 1924 zijn! Buitengewoon prachtig! Wil ik zeker ook nog eens met eigen ogen zien 🙂

  2. Ook naartoe geweest drie weken terug! Ongelooflijk ingenieus huis! Maar ik weet niet of ik er zou kunnen in wonen. Om het huis tot zijn recht te laten komen, mag je er niet teveel spullen in zetten. Weet niet of me dat zou lukken … Ook een mooi verslag, An!

    1. Dankjewel. Wij zaten dus op hetzelfde moment op dezelfde plekken 😄! Hoe vaak gebeurt zoiets? En idd, wij waren ook ZO enthousiast, wat een visionair huis! Met bewoners die al voor minimalisme kozen.

Altijd fijn om je reactie te lezen: