Serralves Villa (Casa De Serralves) of art deco in Porto

Net terug van onze vakantie in Portugal, lees ik dat Maison Guiette (1926) in Antwerpen, het enige in België bewaarde huis van Le Corbusiererkend wordt als UNESCO-werelderfgoed… Fantastisch! De modernistische vormentaal van het huis doet me onmiddellijk denken aan Casa de Serralves, een unieke villa in een prachtig park in Porto.

Serralves villa (Casa de Serralves)
indrukwekkende achtergevel, met rechtsbovenaan het torentje van de kapel

Een absolute aanrader, ook al is het huis grotendeels ongemeubileerd. De strakke modernistische architectuur heeft zijn charme bewaard en toen we het bezochten, wist ik niet waar eerst kijken. Gevolg: massa’s foto’s.  Dus: er moest DRINGEND een blogpost geschreven worden ;). Met voor jullie mogelijk een overdosis Serralves…

Serralves villa (Casa de Serralves)

Serralves is de naam van de stichting die het domein beheert, maar ook die van het huis, het museum voor hedendaagse kunst en het park van ongeveer 18 ha aan de westkant van Porto.

Serralves villa (Casa de Serralves)

Serralves Villa

Het huis werd oorspronkelijk ontworpen als privé-woning voor graaf Carlos Alberto Cabral (1895−1968). Hij wilde rond 1923 graag een nieuwe zomerresidentie bouwen op het familiedomein in de sjieke buitenwijk van Porto.

Serralves villa (Casa de Serralves)

De ideeën voor dit huis ontstonden in het midden van de jaren twintig, maar de realisatie duurde veel langer dan voorzien: zo’n twintig jaar. Pas in 1944 werd het in gebruik genomen. Door de lange bouwperiode is het ook onduidelijk wie van de verschillende samengebrachte architecten nu precies de  grootste invloed uitoefende: Charles Siclis (1889 – 1944), José Marques da Silva (1869-1947) of Emile Jacques Ruhlmann (1879-1933). Een neef van de graaf zegt hierover:

My uncle had a very special gift… he was the one who brought together many architects, interior decorators and other craftsmen but he always had the last word.”

Serralves villa (Casa de Serralves)

Na de oorlog kreeg de familie geldproblemen, waardoor het huis in 1957 verkocht werd. De volgende (adellijke) eigenaar respecteerde de wens van de familie Cabral dat niets aan de structuur van het huis mocht veranderd worden. Maar de meubels werden jammer genoeg allemaal verkocht. In 1987 werd het domein tenslotte staatseigendom en besloot men om er een museum voor moderne kunst te bouwen.  Meer geschiedenis.

Sneakpeek binnen

Het huis telt drie verdiepingen: wij zagen alleen een stukje van de gelijkvloerse en de eerste verdieping.

Op het gelijkvloers heb je magistrale ontvangstruimtes, een biljartkamer, een eetkamer -with a view-, een bibliotheek en een atrium. De overvloedige lichtinval, de mooie materialen, verzorgde details en ruime kamers doen waarvoor ze bedoeld zijn: imponeren!

Marmer en spiegels

Op de eerste verdieping zijn de privé-vertrekken al even indrukwekkend, met een reusachtige badkamer in roze marmer en prachtige doorkijkjes zowel naar binnen als naar buiten. Het feit dat er overal spiegels zijn, versterkt nog de indruk van overvloedige ruimte.

De villa wordt beschouwd als één van de beste voorbeelden van art deco  in Portugal. De stijl kreeg zijn naam en werd populair dankzij L’ Exposition Internationale des Arts Décoratifs et Industriels Modernes in Parijs in 1925. N.B. Voor deze tentoonstelling ontwierpen Pierre Jeanneret  en zijn neef Charles-Édouard Jeanneret-Gris (pseudonym van Le Corbusier) het paviljoen ‘L’Esprit Nouveau’, dat duidelijk contrasteerde met de luxe en theatrale monumentaliteit van de tentoonstellingsarchitectuur.

De tuin en het Serralvespark

Aan de prachtige tuin kan je niet voorbijgaan. Hij is ontworpen door de Franse architect Jacques Gréber en het is één van de weinige Portugese voorbeelden van landschapsarchitectuur uit die periode (wat privé-tuinen betreft). Hij werd in 1997 bekroond met de “Henry Ford Prize for the Preservation of the Environment”.

Maar los van dit alles kan je er heerlijk toeven tijdens warme zomerdagen. Vlakbij de villa zagen we een variant op de klassieke formele tuin met prachtige waterpartijen, verderaf geniet je van een meer ongedwongen parkstructuur, met een 19de eeuws meer, een rozentuin en reusachtige eucalyptusbomen. Een zalig plekje om te rusten en te lezen!

Er is ook een gezellig theehuis onder een wisteria-arcade, maar jammer genoeg was het gesloten toen wij er waren. 🙁

Moderne kunst

In het park staan er ook verschillende moderne kunstwerken opgesteld, zoals Walking is Measuring van Richard Serra (één van mijn favoriete kunstenaars!) Um jardim Catoptrico van Angelo de Sousa of het opvallende reuzeschepje (Troffel) van Claes Oldenburg & Coosje Van Bruggen.

porto_serralvez_villa-(103)

porto_serralvez_villa-(78)

Het Serralves museum voor moderne kunst

En zo komen we automatisch bij het Serralves Museum dat werd ontworpen door architect Álvaro Siza. Die naam zei me eerst niet veel, maar loop 4 dagen rond in Porto en je weet dat Siza één van de toonaangevende moderne Portugese architecten is. Hij won in 1992 ook de ‘Nobelprijs voor architectuur’, de Pritzker Prize.

porto_serralvez_villa-(72)

Het museum voor moderne kunst is dus zelf een voorbeeld van toegepaste moderne kunst. De eerste plannen dateren van 1991, de bouw startte in 1996, en het museum opende in 1999. Het is heel natuurlijk geïntegreerd in zijn omgeving en ziet er strak en krachtig uit.

Nieuwsgierig naar de collectie?

De collectie bevat heel wat grote namen. Als je van moderne kunst houdt, is het echt een must. Maar start dan in het museum :). Wij startten in de Villa, genoten van de tuin en passeerden langs de museumshop…Het gevolg laat zich al raden: toen ik buiten kwam en richting museumingang keek, seinde de bewaker met priemende blik dat het museum over een halfuurtje sloot! Hij vreesde al voor onbetaalde overuren, denk ik. Ook mijn wederhelft leek bijzonder opgelucht dat we eindelijk konden vertrekken.  En nog meer, toen even later bleek dat we nog net op het nippertje de laatste bus richting centrum haalden. Na een dagje rondstappen, zagen we de voettocht langs de steile hellingen van Porto-centro niet echt meer zitten…;)
Moraal van het verhaal: overweeg zeker om naar Serralves te gaan als je in Porto bent. MAAR voorzie minstens een hele dag als je én het museum én de villa én het park wil zien. Of wees wat minder gulzig dan wij ;)…
P.S.  Voor wie nog niet overtuigd is: het Serralves Park en zijn gebouwen werden in 2012 erkend als ‘Nationaal Monument’ omwille van zijn culturele, architecturale en landschapskundige waarde. Serralves Villa is ook één van de Iconic Houses.
En … check deze link voor meer leuks om te doen in Porto!

N.B. Lees meer over:

7 thoughts on “Serralves Villa (Casa De Serralves) of art deco in Porto

  1. Hey! Wederom een leuke blog dat je hier geschreven hebt!

    🙂 Ik moet zeggen, over de weken heen ben ik een fan geworden! Heb ‘m
    al enkele keren gedeeld met enkele vrienden en zij zijn alvast heel enthousiast!
    Keep up the good work. 🙂

    1. O dankjewel! Dat doet me heel veel plezier :). Altijd prettig om fijne ervaringen te kunnen delen. Tips ook altijd welkom!

  2. Ik was er in 2008 en bezocht het Museum, de Villa Serralvez (1930) en de tuinen. Prachtig complex, niet? De Tuinschop van Claes Oldenburg & Coosje Van Bruggen (2001) vond ik toen geestig goed passen in die tuinen. Ik herinner me die avond ook in open lucht een zalig mooi Jazz Sinfonicoconcert bijgewoond te hebben op de trappen van het Casa da Musica. Porto heeft veel mooie plekjes.

Altijd fijn om je reactie te lezen: