Op stap langs de Antitankgracht in Haacht

Op de grens tussen winter en lente is het extra genieten als de zon schijnt. Tijd om naar buiten te trekken dus! Voor een combinatie van natuur en geschiedenis in eigen streek togen we naar één van de mooiste wandelroutes van Vlaams-Brabant.   We gingen wandelen langs de Antitankgracht in Haacht. Vlakbij de prachtig meanderende Dijle.  Een stukje geschiedenis, een stukje natuur, een stukje dorp. Zo’n 11 km lang. Meer moet dat niet zijn. Buiten modderbestendig schoeisel dan.

wandelen-antitankgracht-haacht

Sluiswachtershuis of gevechtsbunker?

We vertrekken aan de kerk van Haacht. Want ik wil  zo snel mogelijk het historisch erfgoed zien. Een antitankgracht – hoe vreemd is dat toch?

Al na enkele meters buiten het dorp ontdekken we de eerste restanten van het plan uit de jaren ’30 om België te beschermen. Na de hevige gevechten in het Hageland tijdens de Eerste Wereldoorlog was men hier als de dood voor een dreigende tweede doortocht van de  Duitsers.

In rechte hoeken snijdt  een  brede gracht ons de pas af.  Aan één kant is ze verstevigd met een muur van beton. En even verderop staat een bunker. Eén van de 400 bunkers langs deze linie. Een stukje van de oorspronkelijke beschildering is nog bewaard: een misleidend bakstenen effect met raampjes en deurtjes moest de indruk wekken dat dit een sluiswachtershuisje was!

wandelen-antitankgracht-haacht

Nog een ietsiepietsie baksteen-decoratie is zichtbaar bij de sluisbunker in Haacht.
Zo zag het ‘sluiswachtershuisje’ eruit.

Ironisch genoeg kan het plaatje even verderop niet idyllischer zijn: langs de sterk meanderende Dijle genieten fietsers in 2021 van een heerlijk zondags tochtje in de zon. Even worden we verleid om een ommetje te maken langs de glooiende oevers.  Maar al snel keren we terug naar ons oorspronkelijk doel. We verlaten bij een afslag het jaagpad en dalen de trappen af richting Antitankgracht.

Belgische verdedigingslinie

De Antitankgracht van Haacht maakte deel uit van de zogenaamde KW-lijn. Dat was de Belgische verdedigingslijn (tegen Duitsland) uit de jaren dertig. Ze sloot aan op de verdediging rond Antwerpen en liep van Koningshooikt tot Waver, met verlenging naar Namen. Alleen werd de verlenging naar Namen nooit gerealiseerd. En waren de Duitsers de Belgen te slim af…

De Antitankgracht in Haacht dateert uit 1939  en we zien nu nog de 3 km lange betonnen muur ( 3.5 meter hoog). Bovenaan is die  80 cm breed, onderaan 2.5 meter. Hier moeten wel wat kubieke meters beton in gekropen zijn!

De combinatie van de gracht  met de rijen gevechtsbunkers, de natuurlijke antitankhindernis van de  Dijle tussen Haacht en Keerbergen en de mogelijkheid om het laagland rond de Dijle onder water te zetten leken in 1939 een afdoende verdediging tegen een mogelijke inval van de Duitsers. Helaas besliste de geschiedenis er anders over.

Maar ondertussen is dit uitzonderlijk stukje Belgische geschiedenis wel bewaard gebleven. Het is nu erfgoed en een beschermd monument. De Antitankgracht vormt een heerlijke wandelroute!

Wandelen langs de Antitankgracht

Als we verder stappen zien we, buiten de betonnen steunmuur, ook soms nog ijzeren afrasteringen en hier en daar kleine sluizen. Er zijn ook onderaardse hevels , die verdeeld zijn over de ganse lengte van de gracht. Die sluizen en hevels staan in verbinding met de kleinere grachten en afwateringsstelsels van de omgeving.

We zijn helemaal omringd door weiland als we richting Werchtersesteenweg stappen. Achter de terreinen van Rock Werchter benen we door naar het Haachts Broek.

Onderweg lezen we op infoborden over de geschiedenis van de Antitankgracht en er zijn ook luisterfragmenten via QRcode.

wandelen-antitankgracht-haacht

wandelen-antitankgracht-haacht
de betonnen steunmuur van de Antitankgracht

Haachts Broek: fantastisch natuurgebied

De wandelroute langs het oorlogserfgoed doorkruist ook het Haachts Broek.  Vogels tsjirpen, kikkers kwaken. Dit waterrijk land is prachtig gewoonweg! Net omdat de gronden zo laag gelegen zijn, werden ze nooit bebouwd.

wandelen-antitankgracht-haacht

We wandelen langs comfortabele wandelpaden, maar als je Wespelaar nadert, wordt het avontuurlijker. De smalle knuppelpaden zorgen er nog net voor dat je droog blijft. En wie is er vies van een beetje modder?

Fantastisch is het wel om de halfverdronken bomen en weilanden om je heen te zien! Het lijkt wel of je hier in een andere wereld bent, en dat vlakbij Leuven. Vogels, insecten en amfibieën zijn hier heer en meester.  Het schouwspel van licht en schaduw, het zachte wiegen van het riet, de reflecties van grassen en bomen in het water,  de stilte … het maakt van deze wandeling een zinnenstrelende ervaring!

Tip: Zoek geen steun bij de palen… ik kan er van mee spreken!

wandelen-antitankgracht-haacht

wandelen-antitankgracht-haacht

wandelen-antitankgracht-haacht

Praktische info: de route van de Antitankgrachtwandeling loopt langs de volgende knooppunten: 5 – 50 – 52 – 54 – 55 – 56 – 58 – 501 – 515 – 516 – 53 – 51 – 5, is  11km lang en ze maakt deel uit van het wandelnetwerk Demer en Dijle.

Ook leuk om te lezen: 

27 thoughts on “Op stap langs de Antitankgracht in Haacht

  1. Mooi daar. En een interessante geschiedenis. Hier in het Margijsbos staat ook nog een restant van die Hoofdweerstandsstelling waar ook de Antitankgracht deel van uitmaakt.

  2. Leuke wandeling. Ben altijd onder de indruk van die bunkers als je bedenkt wat daar allemaal gebeurd is. Geloof dat ik deze wandeling maar opsla. Wie weet als we in België komen.

      1. Neen Vlaamse overheid, maar provincie is vaak partner bij de inrichtingsprojecten die we uitvoeren 🙂

  3. Heerlijk om je enthousiast verslag met mooie foto’s te lezen. Dichtbij, nu nog onbekend voor mij, maar het gaat bemind worden.

  4. Heerlijk zo een enthousiast verslag met mooie foto’s!! Om bij het volgende mooi weer te doen. Bedankt!

    1. Fascinerend toch, die antitankgracht pardoes in de weilanden! En ik was zelf ook verrast door het modderige maar prachtige moerasland bij Wespelaar. Hopelijk kan je er snel van genieten😉!

  5. Ooo leuk! Ik wilde deze wandeling (of enfin toch in die kanten) dit weekend doen maar we zijn uiteindelijk niet geweest. Nu kan ik gewoon jouw route overnemen voor een volgende keer!

      1. Jaaa! Zot eigenlijk dat ik er nog nooit eerder was geweest. (Wel met de fiets, maar natuurlijk niet in het natuurgebied zelf.) Echt de moeite!

Altijd fijn om je reactie te lezen: