Een ommetje langs de prins de Merode in Everberg

Een kort bucolisch uitje tussen Leuven en Brussel? Op een vrijdagavond nodigde een vriendin me uit voor zo’n ontspannende wandeling langs het domein van de prins de Merode in Everberg. En passant ontdekte ik  er buiten het kasteel-met-park ook de befaamde ‘English Shop’ Stonemanor, met producten die je normaal gezien alleen maar in Boris Johnson’s homecountry vindt. En we kuierden ook voorbij het historische Wijnegemhof.  Het werd een  verrassende wandeling langs oude voetwegen en  binnendoor-koeienpaadjes.

Vertrekpunt

Wij startten onze wandeling bij de drukke Leuvensesteenweg in Kortenberg.  Omdat het gewoon praktisch was : ik ken de streek niet en er is een kleine carpoolparking op het kruispunt van de Leuvensesteenweg met de Wijnegemhofstraat. Wie zoals ik in de buurt van Leuven woont, raakt er vlotjes per fiets via de Fietssnelweg Leuven-Brussel.  Of dropt de auto op dit parkeerterrein bij de afslag naar Meerbeek.  Na een lange werkdag zag ik het niet zitten om eerst 10 km te fietsen en dan nog eens te gaan wandelen, dus… #sorrynotsorry.  Maar één keer  uit de auto ging het van: voorwaarts…mars!

Rotte Gaten

Het eerste stukje van de route loopt gewoon langs de Wijnegemhofstraat, die vaak als sluipweg gebruikt wordt door Brussel-pendelaars. Er wordt stevig doorgevlamd.  Groot contrast: links en rechts van de weg strekken de weiden en het laagland zich onverstoorbaar uit naast enkele villaatjes. Met een wandelkaart brei je hier snel nog een variante route aan het traject omdat er heel wat kleine paadjes en voetwegen zijn.  Voor het spotten van ijsvogels en elzenbossen te midden van moerassige graslanden en veenmoerassen trek je oostelijk van de Wijnegemhofstraat richting Broekstraat (what’s in a name) naar het natuurgebiedje met de plastische naam ‘Rotte Gaten’  in Meerbeek/Kortenberg.  Dit mooie moerasgebied ligt  wat verborgen en rubberlaarzen zijn onmisbaar voor het vlot maar zompig strompelen tussen de kleine poelen en het dode hout.

Wijnegemhof

Wij hielden het echter graag droog en ik stond te popelen om bij de prins binnen te springen. Dus eerst : de Wijnegemhofstraat richting Meerbeek.  Waar de straat haar naam vandaan haalt, kan een kind raden.  Eerste point of interest dus. Dat het Wijnegemhof een eigen straat heeft, zegt iets over de historische waarde van het pand. Het was oorspronkelijk een landgoed met  kasteel dat tal van adellijke geslachten huisvestte. In de 18 de eeuw werd er een hoeve met poortgebouw aan toegevoegd.  Ook nu nog is het domein omringd met een gracht. Vanaf het einde van de 19de eeuw werd het Wijnegemhof eigendom van de graven (later : prinsen) de Merode. die het verhuurden. Mooi optrekje wel, ik zou er graag eens binnenpiepen. Misschien op een open monumentendag?

Troostpad

Maar we stappen verder en slaan even verderop rechtsaf, één van de vele oude ‘voetwegen’ in.  Fascinerend hoe dit netwerk van kleine paden de landerijen in Kortenberg/Meerbeek doorsnijdt en toegankelijk maakt. In een wip ligt de drukke Leuvensesteenweg achter ons en wandelen we te midden van de ongerepte natuur. De zon staat laag, het eerste ontluikende lentegroen koestert zich in haar warmte. Koeien staan bij het hek van de wei te wachten, de wind doet de takken van de populieren kraken en onderweg worden we verrast door ’troostteksten’. Deze voetweg maakt blijkbaar deel uit van het Troostpad dat de gemeente Kortenberg uitzette samen met Ferm.

We wandelen achter het kasteelpark langs en zien tussen bossen en weiden  het hoofdgebouw al liggen.  Maar voor de thee zijn we niet echt welkom: de poort is duidelijk dicht.

Engelse heerlijkheden

Via de Wolvestraat komen we in Everberg, waar een niet onopvallende auto ons even doet afwijken van onze route. We wandelen door naar de Steenhofstraat,  want daar heeft een van de enige echte Britse winkels in ons land een onderkomen gevonden. Van heinde en ver trekken anglofielen hier naartoe voor custard, muffins, scones, clotted cream en wat weet ik al aan Brits lekkers. Misschien nog een gelukkig toeval dat we na de openingsuren hier terechtkomen, want ik vrees dat ik anders met een goedgevulde,  loodzware rugzak de tocht had moeten verderzetten :).  Stonemanor plunderen is voor een andere keer dus.

Om de hoek vang ik nog een blik op van het Biesthof – een voormalige boerderij met brouwerij- ook vroeger eigendom van de familie de Merode.

Langs de Prinsendreef

En dan ligt de Prinsendreef voor ons open. De mooiste straat van Kortenberg, wordt er gezegd. Op de hoek bevindt zich nog een super-charmant huis. De hovenierswoning?

Tot mijn verbijstering rijden er vrij veel voertuigen door de Prinsendreef.  De groene omgeving doet je vergeten dat er hier ook nog zoiets als koning auto bestaat. Zonde dat deze ‘dreef’ gewoon als doorgangsweg wordt gebruikt.

Via de Prinsendreef cirkelen we rond het kasteeldomein. Wat een prachtige oude bomen! En het kasteel met zijn riante stallingen en bijgebouwen mag er ook best wezen – dat kunnen we zelfs vanop afstand inschatten. Maar dichtbij geraken we niet.

Wandelen bij het domein de Merode (en het kasteel)

Bij de brede ingang (met ketting) bewaken enkele monumentale oude bomen het kasteelpark.  Rechts spot ik een zwarte walnoot waarvan de takken over de grond lijken te kruipen en links staat een gigantische plataan fier te blinken. Het romantische Engelse park is schitterend groen, al zijn de bomen nog vrij kaal.  Ik hoor dat er ook  twee reuzesequoia’s in het kasteeltuintje staan. Ondanks mijn schaamteloos turen, moet ik toegeven dat ik er geen glimp van kan opvangen.

Wel van het kasteel. Een verre glimp dan.  In een soort U-vorm staan er een aantal gebouwen geclusterd. Het middelste is duidelijk het hoofdgebouw, in een classicistische stijl. Het rode gebouw ernaast bevat de stallingen. Prins noch wit paard zijn te bespeuren. En het Doornroosjeskasteel met torentjes, trapgevels en een slotgracht (of doornhaag) uit mijn dromen is al lang verdwenen. Of bestond het alleen maar in mijn fantasie?

De prinsen de Merode … en hun kastelen

Al in de  vroege middeleeuwen hadden de heren Van Rotselaar van Everberg een waterburcht hier. Door huwelijken kwam het domein in handen van de Merodes. Zij zijn een oude Belgische, Duitse en Nederlandse adellijke familie , oorspronkelijk afkomstig uit het Rijnland. In de 14de eeuw had de oudste zoon  al het recht om zich baron te noemen!  In de 17de eeuw  verleende de Spaanse Filips IV hen ook de titel van Markies van Westerlo en Prins van Rubempré en Everberg. Alleen de oudste zoon kreeg die titel weliswaar, de andere familieleden waren ‘slechts’ graven. De Merodes hebben dus een stevige stamboom en zitten goed verankerd in de internationale adellijke kringen.  Ze zijn zelfs verbonden met de meeste Europese vorstenhuizen. In 1830 was er dan ook een graaf de Merode kandidaat om koning van België te worden.  In latere jaren kreeg het hele geslacht de titel van prins (in plaats van graaf).

Kortom, de familie zit al eeuwen niet om een kasteeltje verlegen. In België alleen al hadden ze er zo’n 30-tal, waaronder het kasteel van Horst en de waterburcht van Crupet. Het kasteel van Merode (bij Langerwehe) in het Rijnland, evenals de kastelen in Westerlo, Rixensart, Everberg, Solre-sur-Sambre en Neffe (België),  en drie andere  in Frankrijk(Trelon, Guignicourt, Serrant) zijn nog altijd bezit van de familie. Sjiek!

IJskelder in het Plantsoenbos

Aangezien onze smekende blikken niet door de kasteelbewoners worden opgemerkt, vervolgen we onze tocht. Langs de linkerkant van de dreef strekt het Plantsoenbos ( of Warande) zich uit. Daar zijn ‘gewone’ wandelaars wel toegelaten. We ontdekken er nog een 19de eeuwse ijskelder in het de Merodedomein.

Door het bos kan je zelfs verder wandelen naar de Abdij van Kortenberg. Ook al een historische plek: het Charter van Kortenberg werd er ondertekend (in de 14 de eeuw, stel je voor!).

Maar voor een korte after work-wandeling is dat bijkomende parcours toch te ver.  We zien de zon weerkaatsen in de poelen van het kasteelpark en horen het avondlied van de vogels. De bomen spelen hun grillige schaduwspel met de laatste zonnestralen.

De avond valt over Everberg.  We slaan rechtsaf, en volgen het ‘Koeiewegske’ ( zo heet het echt) tussen de weiden terug naar de Wijnegemhofstraat.  Koeien zien we niet meer. En de prins evenmin.  Maar het het was heerlijk wandelen in het domein de  Merode in Everberg.

Ook leuk om te lezen:

• Op stap langs de Antitankgracht in Haacht
• 21 zalige bezienswaardigheden in België
• 20 fijne wandelplekken dichtbij Leuven
• Fietsen langs het Zoet Water en de Dijlevallei
• Een heerlijke herfstwandeling bij Furfooz (Dinant)
• Een memorabele fietstocht door de bomen